Ölüm, her canlının hayatının sonunda karşılaşacağı kaçınılmaz bir olgudur. İnsanoğlu için değişmez bir gerçek olan ölüm ve ölümden sonraki hayatın varlığı, bu hayatın nasıl olacağı yüzyıllardır toplumların zihnini meşgul etmiştir. Elbette bu zihin meşguliyeti insanın öte dünyasının nasıl olacağını tasavvur ederken bu dünya hayatının şekillenmesinde de son derece etkili olmuştur. Geçiş dönemleri olarak adlandırdığımız evrelerin sonuncusu olan ölüm konusunda pek çok toplumun farklı farklı uygulama ve ritüelleri vardır. Cenaze törenleri her toplumun, her kültürün ayrılmaz bir parçası konumundadır. Ölümden sonraki hayatın varlığına inanış cenaze törenlerine de yansımıştır. Eski Türk inanç sistemlerinden günümüze kadar ulaşan pek çok uygulama ve pratik farklı biçimlerde varlığını devam ettirmektedir. Bu uygulamalardan biri de sığıtçılık/ağıt yakma geleneğidir. Hem söz hem de davranışa dayalı olarak ölüm karşısında nasıl bir tavır takınıldığını tespit etmek kültürün nasıl evirildiğini ortaya koyma noktasında önemli ipuçları vermektedir. Anadolu’nun pek çok yöresinde cenaze törenlerinde ağıt yakanların/söyleyenlerin genellikle kadınlardan olduğu bilinmektedir. Bu ağıtçı kadınlar, tanıdığı veya tanımadığı kimselerin cenazesi olduğunda ölü evine gelir ve ölen kişi için ağıt yakar. Yakılan ağıtlar, ölen kişinin kişisel özelliklerinden yapmış olduğu iyiliklere kadar çok geniş yelpazede söze dökülür. Bünyesinde Türk kültür kodlarını taşıyan, bu kodların anlaşılmasında önemli veriler sunan ölüm pratiklerinden biri olan sığıtçılığın günümüzde nasıl bir değişim ve dönüşüm yaşadığını gözler önüne sermek bu çalışmanın özünü oluşturmaktadır. Ağıt yakmadaki temel amaç ölen kişinin yaptığı iyilik ve güzellikleri sayıp dökmenin yanında ölü evinde bulunanların ağlaması ve burada bir yas havasının oluşturulmasıdır. Ağlama eyleminin yaşanmadığı bir ölü evi ile ilgili olumsuz düşüncelerin ortaya çıkacağı aşikârdır. Günümüzde özellikle büyükşehirlerde toplum içinde tasvip edilmeyen işler yaptığı için pek sevilmeyen kişilerin cenazelerinde ağlamak üzere kurulmuş olan Cenaze Ağlama Derneği, belli bir ücret karşılığında ağlama ritüelini icra etmektedir. Böyle bir derneğin kurulmuş olması, eski Türk toplumundan günümüze ölüm âdet ve uygulamalarındaki değişimi ortaya koyması noktasında son derece dikkat çekicidir.

Türk kültürü, ölüm, sığıtçılık, Cenaze Ağlama Derneği, değişim.