Sosyal bir varlık olan insan, içerisine doğduğu toplum kabının şeklini alır. Aynı zamanda insan “dil” ile bu kabı şekillendirir ve gelecek nesillere aktarır. Nesilden nesile aktarılan bir kavram olan kültür de milleti oluşturan bireylerin değerleri, etkileşime girdikleri diğer diller ve dinlerin değer yargıları doğrultusunda meydana gelmiş bir bütündür. Tarih boyunca kendi kültürlerini koruyan ve yücelten Türkler 762 yılında Bögü Kağan tarafından Mani dinine geçmiş ve bu dine ait değerleri kendi kültürüyle harmanlamıştır. Mani dinine ait bir tövbe duası olan Huastuanift, o dönemden günümüze kadar ulaşabilen, bu dine ait öğretilerin ve toplumsal değerlerin ifade edildiği nadir metinlerden biridir. Bu çalışmada Manihaist bir bakış açısıyla yazılan bu metnin “değer” kavramı açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla metindeki ifadeler bağlamlarıyla ele alınmış, Schwartz Değer Ölçeği kapsamında bulunan on temel değer ve elli üç alt değere göre Maxqda Veri Analiz Programı aracılığıyla nitel olarak incelenmiştir. Böylece metinden hareketle hem bu dini tercih eden Bögü Kağan’ın hem de Mani dininin Uygur toplumunu hangi “toplumsal değerler” ile şekillendirmeye çalıştığı, toplumun/dinin hangi değerlere daha çok önem verdiği ya da vermediği ortaya konulmak istenmiştir. Böylece Mani dinine mensup olan Uygurların toplumsal değerleri belirlenmiş ve eski Türk kültürü hakkında yeni bir bakış açısı kazandırılmaya çalışılmıştır.

Değer, kültür, Manihaizm, tövbe, eski Türkçe.