Modernleşme sürecinde Osmanlı İmparatorluğu'nda güçlü bakanlıklar ortaya çıkmıştır. Dönemin özelliklerini yansıtan bu kurumlara yöneticilerin atanması, önceki dönemlere göre farklı tercihler izlemiştir. Birçok Avrupamerkezci kaynak, o dönemdeki atamaların rasyonel ölçütler ve liyakat olmaksızın yapıldığını ileri sürmektedir. Bu anlatılar, geç dönem Osmanlı çalışmalarını etkilemiştir. Çalışmamızda bu anlatılar, dönemin atamalarını inceleyerek ve özellikle Maârif-i Umûmiye Nezâreti'ni merkeze alarak değerlendirilmektedir. Bu bakanlık, modernleşme sürecinde eğitimin ön plana çıkması nedeniyle seçilmiştir. Sonuç olarak, Osmanlı İmparatorluğu'nun modern eğitim sistemini altmış beş yıl boyunca yöneten en üst düzey yöneticiler olan maarif nazırlarının atanmaları önem kazanmaktadır. Bakanlık, toplam 64 atama ile 39 farklı nazır tarafından yönetilmiştir. Bazı nazırlar sadece bir kez görev yaparken, bazıları yedi defaya kadar atanmıştır. Atamaların analizinde nitel ve prosopografik bir yöntem kullanılmıştır. Atamaların değerlendirilmesi sadakat, yurtdışı deneyimi, yaş, eğitim geçmişi, bürokratik ve mali beceriler temelinde yapıldı. Atamaların farklı dönemlerde farklı nedenlerle değiştiği belirlendi. Çalışmada Tanzimat, II. Abdülhamid, II. Meşrutiyet ve işgal dönemlerindeki atamaların nedenlerinin farklı olduğu bulundu. Bu bağlamda araştırmanın Osmanlı eğitim tarihi, eğitim bakanları araştırmaları ve Maarif Nezareti sınavları üzerine yapılacak çalışmaları etkilemesi bekleniyor.

Eğitim tarihi, bakan atamaları, eğitim tarihi, Milli Eğitim Bakanlığı, eğitim bakanları.