Disiplinler arası etkileşime dayanan coğrafya merkezli okuma yöntemi, edebî eserdeki coğrafi unsurların tespit ve işlevine odaklanır. Bir şehrin, bir yörenin fiziki ve beşerî unsurlarını kurmaca metinde yeniden betimler. Rıfat Ilgaz’ın 1981 yılında yayımlanan Yıldız Karayel romanı da yazarın yaşadığı, bildiği ve panoramasını çizmeyi amaçladığı bir coğrafya olan Batı Karadeniz’in Cide ve çevresini ortaya koyar. Bu ise romanı; iklimi, yer şekilleri, bitki örtüsü nüfus yapısı, insanlar arasındaki ilişkileri, ekonomik durumu, soyut - somut kültürel ögeleri ve siyasal gelişmeleriyle coğrafya merkezli okuma için elverişli bir roman olmasını sağlar. Ele aldığı bölgenin ve bölge insanının değişiminin, dönüşümünün kurgulandığı romanda coğrafya biliminin birçok unsuru yer almaktadır. Bu yazının amacı Rıfat Ilgaz’ın Yıldız Karayel adlı romanındaki coğrafi unsurların tespiti ve işlevlerinin değerlendirilmesidir. Çalışmamız giriş, inceleme ve sonuç bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde genel hatlarıyla coğrafya merkezli okuma yöntemiyle ilgili bilgiler verilmiştir. İnceleme bölümünde ise romandaki verilerden hareketle fiziki ve beşeri coğrafyanın alanına giren konularla ilgili tespit ve analizler yapılmıştır. Sonuç bölümünde de metne dair değerlendirmelere yer verilmiştir.

Coğrafya merkezli okuma, Rıfat Ilgaz, Yıldız Karayel, Batı Karadeniz.