Balkan dünyasının dönüşüm süreçlerinin katmanlarından birinin, IV. yüzyılın sonlarında Hunların Karadeniz’in kuzeyi boyunca batıya ilerlemesi sonucu çözülen Germen krallıklarının unsurlarının Balkanlara girişiyle meydana geldiği söylenebilir. Hunlar beşinci yüzyılın ilk yarısında itibaren Balkanlar üzerindeki etkilerini bölgenin bir kısmını ele geçirmek, geri kalan kısmında siyasi-askeri faaliyetler icra etmek suretiyle artıracaklardır. Hunların karşısında artık, kadim ve bu coğrafyanın büyük kısmının hâkimi Roma İmparatorluğu vardı ve Romalılar temelde savunma durumunda kalacaklardı. Dolayısıyla bu dönemde Balkan siyasi-askeri tarihinin nesnesi konumundaydılar. Diğer taraftan ise döneme ışık tutan metinleri kaleme alanlar da lokasyonun bu devirdeki yegâne müellifleri olarak karşımıza çıkmaktadırlar. Dolayısıyla tarihyazımının öznesi konumundadırlar. Bu çalışma, Balkanlar ve özellikle de Hunlar düşünüldüğünde, kaleme aldığı eseriyle bu ‘yegâne’ veri havuzunun güzide bir yerini işgal eden Paniumlu Priscus’un perspektifinden Balkanlar’a ışık tutmaya çabalayacaktır. Zira Priscus, Hun hükümdarı Attila’ya gönderilen Doğu Roma elçilik heyetlerinden birinde yer alarak Balkan coğrafyasını bizzat gözlemleme imkanını yakalamıştır. Gerek seyahat ettiği kentler gerek güzergâhın kendisi gerekse güzergâh üzerindeki bölgeler hakkında bilgiler sunmuştur. Söz konusu bölgenin kuzeyini de kapsayan Roma coğrafyasının dışındaki yerler söz konusu olduğunda, dönem edebiyatında doğrudan gözleme dayalı metinler bulmak istisnai bir durumdur. Priscus tasvirine, sefaret güzergahındaki Hun Hükümdarlığı topraklarını dahil etmesi, Balkan tarihçiliği adına Roma-Hun siyasal sınırlarını aşan bir gözlem alanına erişme imkânı sağlamaktadır. Dolayısıyla her ne kadar kısmen günümüze ulaşmış olsa da Priscus’un eseri, mevcut ve mahdut veri havuzundan ayrışmaktadır. Eserdeki Balkan tasvirine, değerlendirebilmek ve anlamlandırabilmek için metin dışı, metin içi ve metinler arası bağlam perspektifinden yaklaşılacaktır. Elçilik heyetinin adımlarını takip edecek olan bu çalışmanın Balkan panoramasından bir kesite ve Hun tesirinin Balkanlarda bıraktığı izlere ulaşması beklenmektedir.

Hunlar, Romalılar, V. yüzyıl, Priscus, Balkanlar, şehir.