Bu çalışma 13. yüzyılda Güney Kafkasya’da tarih sahnesinde yer alan Harizmşahlar ve Gürcüler arasındaki ilişkileri Kartlis Tskhovreba adlı anonim Gürcü kroniğini temel alarak incelemektedir. Anonim bir Gürcü kroniği olan bu eser Roin Metreveli ve Stephan Jones’in baş editörlüğünde, Dmitri Gamq’relidze tarafından İngilizceye çevrilmiş olup Gürcü Bilim Akademisi ve Artanuji yayınları tarafından hazırlanarak 2014 yılında Tiflis’te yayımlanmıştır. Çalışmamızda XII. ve XIV. yüzyılda Güney Kafkasya üzerinde hâkimiyet kuran Moğollar ve Gürcü-Moğol, Gürcü-Harizmşah ilişkileri hakkında çok önemli bilgiler veren “Yüzyıllık Kronik” bölümünden faydalanılmıştır.

Moğol istilası sonucu yıkılan Harizmşah İmparatorluğu’nun lideri Celaleddin Mengüberdi yeni bir güç merkezi kurmak amacıyla Kafkasya’ya yönelirken Gürcistan’ın stratejik konumu ve zenginlikleri onun ilgisini çekmiştir. Celaleddin, Gürcü Kraliçesi Rusudan ile ittifak kurmaya çalışmış ancak bu girişimler başarısızlıkla sonuçlanmış ve iki güç arasında askeri çatışmalar başlamıştır. Garni Savaşı sonucunda Gürcü ordusunun ağır bir yenilgiye uğramasının ardından Celaleddin, Gürcistan’ın başkenti Tiflis’i ele geçirerek kısa süreli bir egemenlik kurmuştur. Celaleddin’in ölümü ve Moğol istilası, Gürcistan’daki Harizmşah egemenliğine son vermiştir.

 Bu çalışma, Harizmşah-Gürcü ilişkilerini incelerken önceki araştırmalarda az kullanılan Kartlis Tskhovreba kaynağını merkeze alarak alana özgün bir katkı sunmayı amaçlamaktadır.

Harizmşahlar, Gürcistan, Celaleddin Mengüberdi, Kartlis Tskhovreba, Garni Savaşı.