Refi’ Cevad Ulunay, döneminin muhalif gazetecilerinden biri olmanın yanı sıra sosyal olaylar karşısında kayıtsız kalmayan bir yazardır. Bu anlamda Ulunay, Batılılaşma sürecinde toplumsal yaşam ve ahlaki değerlerde meydana gelen değişiklikleri ele aldığı çok sayıda hikâye kaleme almıştır. Bu hikâyelerin bir kısmını 1940’lı yılların öne çıkmış yayın organlarından olan Tan gazetesinde kaleme alan Ulunay, Batılılaşma serüveni karşısında çoğunlukla keskin bir biçimde eleştirel tutum sergilemiştir. Bu çalışmada, Refi’ Cevad Ulunay’ın 1940 - 1941 yılları arasında Tan gazetesinde tefrika etmiş olduğu 22 hikâyesi döneminin sosyo-kültürel atmosferini yansıtması bakımından incelenmiştir. Çalışmada Ulunay’ın, Tan gazetesindeki yazarlık serüveni ışığında, gazetedeki hikâyeleri tematik bir yaklaşımla ele alınarak tahlil edilmiştir. Batılılaşma çerçevesinde toplumsal değişiklikler, söz konusu hikâyelerde genel itibariyle kadının sosyal hayattaki konumu ve rolü, aydının toplum ve iktidar karşısındaki durumu, döneminin günlük dil kullanımı, ilişkilerdeki ahlaki yozlaşma gibi konu ve problemler üzerinden aktarılmıştır. Bu açıdan çalışmada Refi’ Cevad Ulunay’ın hikâyeleri, “Ahlaki Çöküş”, “Kadın”, “Dil Eleştirisi”, “Aydın ve Himaye” başlıkları etrafında değerlendirilmiştir. İnceleme, Ulunay’ın Tan gazetesindeki hikâyelerini ele alıp tanıtmayı ve hikâyeler üzerinden Ulunay’ın hikâyeciliği, devrinin edebiyatı ve toplumsal yapısına ilişkin yeni bir fikir vermeyi amaçlamaktadır.
Refi’ Cevad Ulunay, Tan gazetesi, hikâye, Batılılaşma, toplumsal değişim.