Edebiyat eserini birçok yünden değerlendirmek mümkündür. Özellikle belli bir dönemin ruhunu yansıtan tarihî ve otobiyografik eserleri kültürel, tarihsel, yapısal ve dilbilimsel yönden araştırmak çok önemlidir. Bu tür eser yazarlarının önemli amaçlarının biri dönemin ruhunu, tarihsel gerçekliği yazıya dökmek ve yeni nesillere aktarmaktır. Gerçekten de başarılı bir edebî eser, bazen tarihin karanlık sayfalarındaki bazı olayları gözler önüne sermekte ve okuyucuya dönemin havasını solutmaktadır. Çağdaş Kırgız edebiyatının kurucu yazarlarından Mukay Elebayev de, bir edeb? eserin gerçek hayatı yansıtması gerektiğini, hayat hikâyelerinin de edebiyatta olduğu gibi işlenmesi gerektiğini savunan yazarlardandır. Çalışmada söz konusu olan yazarın “Uzun Yol” (Uzak Col) romanının tarihsel yönü incelenecektir. Kırgız edebiyatı sahasına ilk otobiyografik eser olan bu romanda I. Dünya savaşının cephe gerisi etkileri ve Ürkün olayları tasvir edilmiştir. Çalışmanın temel amacı yazarın kurgusal anlatıları ile tarihsel gerçekleri nasıl harmanladığını, dönemin ruhunu nasıl yansıttığını değerlendirmektir. İncelemede tespit edilen önemli veriler, tarihî somut belgelerde karşılaştırılarak analiz edilmiştir. Ayrıca bazı dilsel unsurlar tespit edilerek eserin yüzey yapısının altında yatan birçok anlam yapıları ortaya konulmaya çalışılmıştır. İncelemenin diğer bir amacı da Ürkün dönemlerinin ‘kahrını çeken’, ‘içinde yoğrulan’ yazar M.Elebayev’in Uzun Yol romanında savaşın cephe gerisi yıkıcı etkilerini, dönemin iç yüzünü, siyasi atmosferini ustaca işlediğini ortaya koymak ve Türk dünyası okurlarına, araştırmacılarına sunmaktır.

Kırgız Edebiyatı, Mukay Elebaev, Uzun Yol, Tarihî roman