Özet


The Turkish Equivalents to the Persian Proverbs in Lugat-ı Mütekâribe ve Müteşâbihe ve Müteradife

Farsçanın Türkçe ile olan münasebeti Eski Türkçe dönemine kadar uzanmaktadır. Bu münasebet neticesinde iki dil arasında birçok kelime alışverişi olmuştur. Bu alışveriş neticesinde Türkçeye Farsçadan birçok kelime geçtiği gibi Farsça aynı zamanda Arapça kelimelerin Türkçeye geçmesine de kaynaklık etmiştir. Farsça ve Türkçe arasındaki bu alışveriş atasözleri gibi yapılarda da görülmektedir. Bu çalışma, Farsça ve Türkçe atasözleri arasındaki bahse konu münasebeti ortaya koyabilecek bazı atasözlerini ele almaktadır. Söz konusu Farsça atasözleri, Millet Kütüphanesi Ali Emiri Koleksiyonuna 197 demirbaş numarası ile kayıtlı müellifi belli olmayan 10 varaktan müteşekkil Lugat-ı Müteúaribe ve Müteşabihe ve Müteradife adlı risalenin “ba‘z-ı ?urub-ı emsal ve ta‘birat-ı farsiyye” başlıklı bölümünden alınmıştır. Bu bölümde toplam 86 adet atasözü bulunmaktadır. Bu çalışmada, müellifin kaydettiği Farsça atasözleri, Latin harfli çeviri yazıya aktarılmış ve söz konusu atasözleri çeşitli Farsça kaynaklardan tespit edilmiştir. Sonrasında Türkçeye tercüme edilen atasözlerinin ifade ettiği durumu Türkçede ifade eden atasözleri de kaynakları belirtilerek ayrıca gösterilmiştir. Çalışmaya konu 86 atasözünün 28’inin Türkçede kullanılan biçimi tespit edilememişken kalan 58’inin aynı veya farklı biçimlerde Türkçede müstamel olduğu anlaşılmaktadır.



Anahtar Kelimeler

Türkçe, Farsça, atasözü


Kaynakça

Gelecek Sayı

Eylül 2025 Sayısı

Dergimizin Eylül 2025'te yayımlanacak olan 22. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com