Divan şiirinde insan ve insanla ilgili görünüşler oldukça fazla yer almaktadır. Bu görünüşler şiirlerde tipler ve kişilikler olarak varlığını göstermiştir. Bir Divanıhümayun üyesi olan ve şeyhülislamlık görevini icra eden Ebûishakzâde Mehmed Esad Efendi de tarihî kişilikler arasında yer almaktadır. Bu çalışmada klasik Türk şiirindeki devlet adamlığı vasıflarının Ebûishakzâde Mehmed Esad Efendi için şiirlerde nasıl kullanıldığı incelenmiştir. Çalışmanın başlangıcında biyografisine değinilen Ebûishakzâde Mehmed Esad Efendi’nin şiirlerde yer alan özelliklerinin biyografisiyle örtüşüp örtüşmediği ortaya konulmuştur. Çalışmada klasik Türk şiirindeki devlet adamlığı vasıfları kişisel özellikler ile devlet ve toplum değerleri şeklinde iki gruba ayrılarak incelenmiştir. Ebûishakzâde Mehmed Esad Efendi’nin en fazla ve en çeşitli özelliklerinin bulunduğu divan olan Nef’î Divanı belirlenmiştir. Her özellik için yapılan kısa açıklamanın ardından örnek beyitler ve beyitlerde özellikleri yansıtan kelime, tamlama, mısra gibi öğeler anlamlarıyla birlikte gösterilmiştir. Çalışmanın sonunda elde edilen verilerin istatiksel sonuçlarını gösteren tablolar yer almaktadır. Bu çalışmayla klasik Türk şiirinde bir devlet adamı için yer alan devlet adamlığı vasıflarının miktarı ve çeşitliliği ile devlet adamının görev hayatındaki başarısı arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Klasik Türk şiiri, Ebûishakzâde Mehmed Esad Efendi, devlet adamları, şeyhülislam, tipler ve kişilikler