Özet


A Historical Poem From the Divan of Antepli Aynî and Its Contextual Index and Functional Dictionary

Dünyamız hızla gelişmekte ve değişmektedrir. Edebiyat sahası da bu gelişmelerden ve değişikliklerden etkilenmektedir. Teknoloji ve dijitalizm, hayatımızın her alanında olduğu gibi edebiyat alanına da girmiştir. Bu gelişmelerle doğru orantılı olarak son yıllarda ortaya çıkan ve herkesin ilgisini üzerine çeken yenilik, TEBDİZ sisteminin sağladığı elektronik sözlüktür. Edebiyat sahasında olan veya gönüllü olarak çalışan birçok araştırmacı edebî metinlerin bağlamsal anlamını tespit ederek TEBDİZ’e yüklemektedir. Aynı şekilde birçok araştırmacı ve edebiyatsever yine bu sistemi kullanarak elektronik ortamda edebî metinlerin bağlamlı anlamına ve işlevsel sözlüğüne rahatlıkla ulaşmaktadır. Edebiyat çalışmalarına yeni bir heyecan katan bu sistem sayesinde pek çok edebî metnin yazıldığı dönemdeki bağlamlı anlamının tespiti ve anlaşılması konusunda büyük bir eksiklik giderilmiş olacaktır. Antepli Aynî, tarih düşme konusunda Türk edebiyatının önde gelen isimleri arasındadır. Antepli Aynî, yazdığı 522 tarih manzumesi ile bu sahadaki hünerlerini ortaya koymuştur. Onun yazdığı tarih manzumeleriyle yaşadığı döneme ait tanıklıkları bağlamlı dizin ve işlevsel sözlük çalışmalarıyla daha iyi açıklığa kavuşacaktır. Bu çalışmada, Antepli Aynî’nin gözden uzak ancak bir o kadar ilgi çekici olan bir tarih manzumesinin anlamsal boyutu ortaya konulacak ardından da metindeki dil unsurları tanıtılacaktır. Böylelikle, örnek bir edebî eserin TEBDİZ sisteminde nasıl anlamlandırıldığı, bu edebî eserdeki kelime ve kelime gruplarının bağlamlı dizinin ve işlevsel sözlüğünün nasıl oluşturulduğu konusu örnekleme yöntemiyle açıklığa kavuşturulmuş olacaktır.



Anahtar Kelimeler

Antepli Aynî Divanı, bağlamlı dizin, işlevsel sözlük, TEBDİZ, tarih manzumesi.


Kaynakça

Gelecek Sayı

Eylül 2025 Sayısı

Dergimizin Eylül 2025'te yayımlanacak olan 22. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com