Özet


Series of Turkish-Greek Verse Dictionaries III: Manzume-i Vehbi

Geçmişten günümüze devletler arasındaki ilişkiyi belirleyen önemli faktörlerden biri de ekonomi olmuştur. Türklerle Rumlar arasında ilk irtibat da yine ekonomik ilişkilerle ortaya çıkmıştır. Tarihî İpek Yolu’nun güvenliği ve buraya hâkim olma isteği Göktürkler ve Bizanslar arasındaki temasın sebebi olarak kabul edilmektedir. O günden günümüze kadar Türkler ve Rumlar arasındaki ilişki artarak devam etmiştir. Osmanlı dönemindeki birlikte yaşamın getirmiş olduğu doğal sonuç olarak bu iki millet birbirlerini etkilemişlerdir. Bu birlikteliğin ve etkileşimin sonucunda yazılı ve yazılı olmayan birçok kültür malzemesi ortaya konmuştur. Ötekinin dilini öğrenme ve kendi dilini öğretme amacıyla ortaya konulan manzum sözlükler de bu kültür malzemelerinden birisidir. Türkçe Rumca manzum sözlükler hem Anadolu’da hem de Anadolu dışındaki Osmanlı hakimiyetinin oluştuğu sahalarda kaleme alınmıştır. Bugüne kadar varlığından haberdar olduğumuz Türkçe-Rumca manzum sözlük sayısı beştir. Çeşitli kütüphanelerde yazma ve basma olarak nüshaları bulunan bu sözlükler; Tuhfe-i Rûmî, Tuhfetü’l-Uşşâk, Manzûme-i Vehbî, Lügat-ı Nûriye ve Hâfız İbrahim Lügatidir. Çalışmamızda Vehbî Zarî Hanyavî’ye ait Manzume-i Vehbî adlı Türkçe-Rumca manzum sözlüğü ele aldık. Bu çalışmayla üzerinde bilimsel bir çalışma yapılmamış olan Manzume-i Vehbî’nin kütüphanelerdeki nüshaları tespit edilmiş, inceleme yapılmış ve metin yayını ortaya konulmuştur. Böylelikle çok dilliliğin yaşandığı Osmanlı dönemine ait önemli bir çalışma daha günümüz araştırmacılarının hizmetine sunulmuştur.



Anahtar Kelimeler

Manzume-i Vehbî, Vehbî Zarî Hanyavî, manzum sözlük, Türkçe-Rumca.


Kaynakça

Gelecek Sayı

Eylül 2025 Sayısı

Dergimizin Eylül 2025'te yayımlanacak olan 22. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com