Özet


An Aqaid Book of the Old Turkey Turkish Period: Risale-i Akaid-i Diniyye

Bu çalışmada Abdurrahman b. Muhammed el-Aydınî adına kayıtlı Risâle-i Akâid-i Dîniyye adlı eser, genel özellikleriyle tanıtılarak yazım özellikleri bakımından değerlendirilmiştir. Eserin müellifi Aydınî ile ilgili kaynaklarda bir bilgiye tesadüf edilememiştir. Risâle-i Akâid-i Dîniyye’deki bilgilere göre Aydınî eserini, İshak Bey oğlu İsa Bey’in kethüdası Sinan Bey adına H.844/ M.1460 senesinde telif etmiştir. Risâle-i Akâid-i Dîniyye, İslâm dininin itikadî hükümlerinden muhtasar olarak bahseden mensur bir akâid kitabıdır. Konya Yusuf Ağa Kitaplığı’nda 673 numarada bir mecmua içerisinde yer alan ve harekesiz olarak yazılan eser, 35 varak olup istinsah tarihi bulunmamaktadır. Eski Türkiye Türkçesinin yazım ve dil özelliklerini gösteren eserde, İslam mezhepleri ve bu mezheplerin akâid ile ilgili görüşleri yer almaktadır. Ehl-i Sünnet ve Cemaat Mezhebi’nin görüşleri savunulan eserde diğer mezheplerin görüşlerine de yer verilmiştir. Mukaddime ve ıstılah başlığı altında akâid ilminin kavramları hakkında bilgiler verilirken; mesele, fayide ve sual-cevap başlıkları adı altında mezheplerin itikadî konulardaki farklı görüşleri yer almaktadır. Ayrıca eserin sonunda fasıl başlığı altında Hz. Muhammed (s.a.v)’in hayatını anlatan bir bölüm bulunmaktadır. Eser, XV. yüzyılda dinî konularda telif eserlerin Türkçe kaleme alındığını göstermesi açısından oldukça önemlidir. Bunun yanında din, inanç, akâid ile ilgili geniş bir söz varlığına sahiptir. Bu çalışmanın amacı, Risâle-i Akâid-i Dîniyye adlı mensur akâid risâlesini tanıtmak, eserin muhtevasını ve yazıldığı dönemin yazım özelliklerini örneklerle ortaya koymaktır.



Anahtar Kelimeler

Risâle-i Akâid-i Dîniyye, Aydınî, Eski Türkiye Türkçesi, Akâid, 15. Yüzyıl.


Kaynakça

Gelecek Sayı

Eylül 2025 Sayısı

Dergimizin Eylül 2025'te yayımlanacak olan 22. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com