Özet


A Horror Memorate as a Means of Humor: Keleftar and Elk

Toplum içerisinde renkli kişilikleriyle öne çıkan mizah icracıları birçok anlatıyı hafızalarında tutarlar. Bir anlatıyı yeniden üretebilir ve mizaha yaklaştırabilirler. Mizah İcracıları, bir mizah toplantısında sohbetin seyrine göre birbirinden farklı halk edebiyatı ürünlerini anlatabilme yetenekleri oldukça güçlü kimselerdir. Mizah icracılarının anlatmış oldukları anlatılarda; masal, efsane, destan ve memorat gibi birçok sözlü kültür ürünü bulunabilir. Bu anlatılardan memorat söylenceleri çok farklı işlevleriyle karşımıza çıkmaktadır. Kimi zaman çocukların uyumaları için bir ninni görevi görürken kimi zaman da çocukları güldürmekle beraber, onların uslu durmalarına vasıta olmaktadır. Bu anlatılardan olan “keleftar” ve “elk” memoratı da Van ve çevresinde anlatılmaktadır. Bazı yörelerde bir korku aracı hâline gelerek hafızalarda yer edinmiştir.

Bu çalışmada Van kültüründe önemli bir mizah icracısı olan Sedat Yavaş’ın anlatmış olduğu anlatılarda geçen ve memorat karakterleri olan “keleftar” ve “elk” söylencesi üzerinde durulacaktır. Anlatıyı mizahi bir dille anlatan mizah icracısı Sedat Yavaş, yörede insanları güldürmek maksadıyla anlattığı “keleftar” ile “elk” anlatısının korku aracı olması yönüne dikkat çekilerek, korkunun eğlenme ve güldürme aracı olabileceği vurgulanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olan gözlem ve görüşme tekniğinden faydalanılmıştır.



Anahtar Kelimeler

Keleftar, memorat, elk, anlatı, mizah icracısı.


Kaynakça

Gelecek Sayı

Aralık 2025 Sayısı

Dergimizin Aralık 2025'te yayımlanacak olan 23. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com