Türk-İslam sanat eseri kimliği taşıyan ve kültür varlığı olarak tescil edilmiş tarihi Anadolu camileri, yapıya doğrudan bağlı bulunan (kubbe, kubbe kasnağı, mihrap, pencere alınlık-köşelik vb.) veya yapıda harici yer alan (minber, vaaz kürsüsü, kandil, halı-kilim, el yazmaları vb.) pek çok tezyini unsurun sergilendiği asli müzeler niteliğindedir. Bu kimliksel ve sanatsal unsurların en dikkat çekici öğelerinden biri ise alçı mihraplardır. Alçı mihraplar, Anadolu’nun kadim şehirlerinden olan Kastamonu’daki camilerde de çokça kullanılmıştır. İbadet yönünü belirleyen, simgesel anlam taşıyan ve kültür varlığı niteliğinde olan bu mimari ve sanatsal unsurların, sahip olduğu değerlerini koruyarak gelecek kuşaklara aktarılması oldukça önemlidir. Çalışma kapsamında, Kastamonu merkezde bulunan ve kültür varlığı olarak tescillenmiş camilerde yer alan geometrik süslemeli altı adet alçı mihrap örnek olarak belirlenmiştir. Bu örnekler ait oldukları camilerin tarihi geçmişi ve yapısal planı, mihrabın yapı içindeki konumu ve tezyini desen analizi bakımından değerlendirilmiştir. Ayrıca günümüzdeki korunmuşluk durumları bakımından belgelenmiştir. Söz konusu değerlendirme ve belgeleme ile incelenen mihrapların mevcut korunmuşluk durumları ve Türk-İslam süsleme sanatı bağlamında korunmasına ve belgelenmesine katkı sunulması amaçlanmıştır.

Kastamonu, alçı mihrap, geometrik tezyinat, Türk İslam sanatı, kültür varlığı koruma.