Risâle-i Devâ’ ve Mu‘âlecât, Osmanlı döneminde yazılmış bir tıp metnidir. Eser, Hicri 1108’de (M.1697) yazılmıştır. 17. yüzyıl, Osmanlı bilim anlayışında yeniliğin gerekli görüldüğü ve bu konuda birtakım tedbirler alınmaya çalışıldığı bir yüzyıldır. Risâle-i Devâ’ ve Mu‘âlecât‘ta verilen bilgilerden eserin “hükemalar”dan alıntılar yapılarak oluşturulduğu anlaşılmaktadır. 10 yapraktan oluşan eserde genellikle 15 satır bulunmaktadır. Bu çalışma, Risâle-i Devâ’ ve Mu‘âlecât’ın tanıtımını, metnin günümüz yazısına aktarılmış biçimini ve metindeki söz varlığnı içermektedir.

Risâle-i Devâ’ ve Mu‘âlecât, kitapta açıklanacak devaların denenmiş olduğunun belirtilmesiyle başlar. Eserde bölüm olarak düşünülebilecek ve anlatılacak devalara geçiş yapılan kısımlarda da bu vurgu yapılmıştır. Eserin devam eden satırlarında kadim tıbbın temsilcileri olan ünlü hekimlere göre turp bitkisinin faydalarının neler olduğu aktarılmıştır. Balgam giderme ve yenilen besinleri sindirme gibi özellikleri bulunan bu bitki, kadim hekimlerin tecrübelerine göre neredeyse bütün hastalıklara deva olabileceği düşünülen şifalı bir bitkidir. 1697’de yazılmış olan Risâle-i Devâ’ ve Mu‘âlecât adlı Türkçe tıp metninin tarihî tıp alanındaki çalışmalar ile Türkçe tıp metinleri konusundaki çalışmalara katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.

Risâle-i Devâ’ ve Mu'âlecât, 17.yüzyıl, Türkçe tıp metni, terimler