Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi “Hazine 1064” Numaralı Şiir Mecmuası Hakkında
(About Topkapi Palace Museum Library of Manuscripts Treasury Poetry Magazine Number 1064 )

Yazar : Zehra Kurt    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2021
Sayı : 4
Sayfa : 63-81
Doi : 100
    


Özet

Mecmuas, which are the most important types of works of classical Turkish literature along with divans and mesnevis, consist of mensur or manzum pieces in various shapes and volumes. These works are very important in terms of revealing the poems of forgotten poets or unknown poems of known poets (or poems or works that are not found in their divans), which are not mentioned in tezkires or biographical sources. The work that constitutes the subject of our study is the Mecmu’a-i Eş’ar, registered at the Topkapı Palace Museum Library under the number “Treasury 1064”. According to mecmuas record of foundation, the work was arranged by Sayyid Ibrahim in 1205/1790-91. In the mecmua, which consists of 110 sheets in total; there are 312 poems of 45 poets, including 184 ghazals, 6 kaside, 14 kıt’a, 8 mesnevi, 2 terkib-i bend, 2 tahmis, 2 müseddes, 1 müsemmen, 6 ruba’i and couplets. However, it is seen that many fevâ’id and letters are also included in the mecmua. In this study, first of all, information about the mecmuas was given, then the introduction of the Mecmu’a-i Eş’ar by focusing on its form and content features. The poets in the mecmua and their verse forms, the poems of the known poets that are not found in the existing divan copies are shown in tables.



Anahtar Kelimeler

Classical Turkish literature, poetry, poet, mecmua.



Abstract

Klasik Türk edebiyatının divanlar ve mesneviler ile birlikte en önemli eser türlerinden olan mecmualar, çeşitli şekil ve hacimlerdeki mensur ya da manzum parçalardan oluşur. Bu eserler, tezkirelerde veya biyografik kaynaklarda adı geçmeyen unutulmuş şairlerin şiirlerini ya da bilinen şairlerin bilinmeyen/divanlarında bulunmayan şiirlerini veyahut eserlerini gün yüzüne çıkarması bakımından oldukça önemlidir. Çalışmamızın konusunu teşkil eden eser de Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi “Hazine 1064” numarada kayıtlı bulunan Mecmû’a-i Eş’âr’dır. Mecmuanın temellük kaydına göre eser, 1205/1790-91 yıllında Seyyid İbrahim tarafından tertip edilmiştir. Toplam 110 varaktan müteşekkil olan mecmuada 45 şairin 184 gazel, 6 kaside, 14 kıt’a, 8 mesnevî, 2 terkîb-i bend, 2 tahmîs, 2 müseddes, 1 müsemmen, 6 rubâ’i ve muhtelif beyitler olmak üzere toplamda 312 adet manzumesi yer almaktadır. Bununla birlikte mecmua içerisinde pek çok fevâ’id ve mektubun da yer aldığı görülmektedir. Bu çalışmada öncelikle mecmualar hakkında bilgi verilmiş, daha sonra Mecmû’a-i Eş’âr’ın şekil ve muhteva özellikleri üzerinde durularak tanıtımı yapılmıştır. Mecmuada yer alan şairler ve kullandıkları nazım şekilleri, bilinen şairlerin mevcut divan nüshalarında bulunmayan şiirleri tablolar halinde gösterilmiştir.



Keywords

Klasik Türk edebiyatı, şiir, şair, mecmua.

Gelecek Sayı

Aralık 2024 Sayısı

Dergimizin Aralık 2024'te yayımlanacak olan 19. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com