Aka Gündüz’ün Muhterem Katil Eserini Savaş Edebiyatı, Etnosentrizm ve Millî Kin Kavramları Üzerinden Okumak
(Reading Aka Gündüz’s Title Muhterem Katil on the Concepts of War Literature, Etnocentrism, and National Grace )

Yazar : Dilek Çetindaş    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2021
Sayı : 6
Sayfa : 23-37
Doi : 135
    


Özet

The greatest social break, change and crisis periods are times of war. On the one hand, the threat of extinction and the pressure of losing the sacred, on the other hand, the effort to hold on to the area where it is located, necessitates the society in war to wage a cultural and psychological war as well as an actual one. For this reason, literary texts that both describe the process of the war and offer an alternative history accumulation for the post-war period are frequently encountered. War literature shows a structure that appeals to all social dynamics. To inform of the impending threat and to build up national resistance before the war; to give morale to the people during the war, to create a propaganda force; After the war, literary works created to restore the sense of self-confidence and to make people forget what happened are evaluated in war literature. In addition, while works are produced to feed the collective subconscious, strengthen national pride, and reinforce the identity in the geography, for a won war, the products of war literature are also used in order not to make the past existence forgotten as a result of a lost war, and to carry the historical and cultural assets in the geographies that were destroyed by the war to future generations. In this article, it has been examined how Aka Gündüz’s work called Muhterem Katil is used as a value attribution for Turkishness, Panturkism, national hatred and ethnocentrism in war literature.



Anahtar Kelimeler

Muhterem Katil, Aka Gündüz, Turkish theater, ethnocentrism, Panturkism.



Abstract

En büyük toplumsal kırılma, değişim ve bunalım dönemleri savaş zamanlarıdır. Bir yandan yok olma tehdidinin, kutsalı yitirmenin baskısı diğer yandan da bulunduğu alanda tutunma çabası, savaş içerisindeki toplumun fiili olduğu kadar kültürel ve psikolojik bir mücadele vermesini de gerekli kılar. Bu nedenle savaş dönemlerinde hem savaşın sürecini anlatan hem de savaş sonrası için bir alternatif tarih birikimi sunan edebiyat metinlerine sıklıkla rastlanır. Savaş edebiyatı, tüm toplumsal dinamiklere seslenen bir yapı gösterir. Savaş öncesinde yaklaşan tehdidi haber vermek ve milli direnci oluşturmak; savaş sırasında halka moral vermek, bir propaganda gücü oluşturmak; savaş sonrasında ise sarsılmış özgüven duygusunu tamir etmek ve yaşananları unutturmak amacıyla oluşturulan edebî eserler, savaş edebiyatı içerisinde değerlendirilir. Ayrıca kazanılmış bir savaş için kolektif bilinçaltını beslemek, ulusal gururu kuvvetlendirmek, bulunulan coğrafyada mekânsal kimliği pekiştirmek için eserler verilirken; kaybedilmiş bir savaş sonucunda, geçmişteki var oluşu unutturmamak, savaş ile elden çıkan coğrafyalardaki tarihi ve kültürel unsurları gelecek kuşaklara taşımak için de savaş edebiyatı eserleri üretilir. Bu makalede Aka Gündüz’e ait Muhterem Katil isimli eserin, savaş edebiyatı içerisinde Türklük, Turan, millî kin ve etnosentrizme yönelik bir söylem olarak nasıl kullanıldığı incelenmiştir.



Keywords

Muhterem Katil, Aka Gündüz, tiyatro, etnosentrizm, Turancılık.

Gelecek Sayı

Aralık 2024 Sayısı

Dergimizin Aralık 2024'te yayımlanacak olan 19. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com