In this article, the category of plurality in New Uyghur is analyzed from the perspective of functional grammar. The study aims to better understand the general structure and functioning of the plurality category by comprehensively addressing its morphological and syntactic features, functions and usage areas. In New Uyghur, plurality is usually expressed with the suffix “-lar/ler” added to the end of nouns, and ignoring other grammatical elements leads to confusion, grammatical inadequacy, limited language use, lack of cultural understanding, and communicative inadequacy in language teaching. These problems emphasize the importance of adopting more comprehensive and diverse approaches in language teaching. The teaching of the plurality category not only with the suffix “-lar/ler” but also with all the structures and usage areas of the language enables students to become more competent and conscious of the language. The plurality category also assumes important functions in semantic, pragmatic and cultural contexts; it increases the flexibility of the language by adding general or indefinite plurality meanings, and enriches the emotional power of the language through emphasis and exaggeration. Furthermore, this article discusses the sociocultural implications of the category of plurality, emphasizing the importance of the concepts of community and family in the language. By making comparisons between New Uyghur and Turkish in terms of the plurality category, the article presents information on the similarities and differences between grammatical structures. In conclusion, this study provides a comprehensive analysis of the plurality category in New Uyghur within the framework of functional grammar and emphasizes the importance of meaning-centered approaches in language teaching.

Category of plurality, plural, functional grammar, New Uyghur, Turkish.

Bu makalede, Yeni Uygurcada çokluk kategorisi işlevsel dilbilgisi perspektifinden incelenmiştir. Çalışma, çokluk kategorisinin morfolojik ve sentaktik özelliklerini, işlevlerini ve kullanım alanlarını kapsamlı bir şekilde ele alarak, çokluk kategorisinin genel yapısını ve işleyişini daha iyi anlamayı amaçlamaktadır. Yeni Uygurcada çokluk, genellikle isimlerin sonuna eklenen “-lar/ler” eki ile ifade edilmekte olup, diğer dilbilgisel unsurların göz ardı edilmesi dil öğretiminde anlam karışıklıklarına, dilbilgisel yetersizliğe, sınırlı dil kullanımına, kültürel anlayış eksikliğine, iletişimsel yetersizliğe yol açmaktadır. Bu sorunlar, dil öğretiminde daha kapsamlı ve çeşitli yaklaşımlar benimsenmesinin önemini vurgulamaktadır. Çokluk kategorisinin sadece “-lar/ler” eki ile sınırlı kalmadan, dilin tüm yapıları ve kullanım alanlarıyla birlikte öğretilmesi, öğrencilerin dilde daha yetkin ve bilinçli olmalarını sağlar. Çokluk kategorisi, semantik, pragmatik ve kültürel bağlamlarda da önemli işlevler üstlenir; gene, nötr veya belirsiz çokluk anlamları katarak dilin esnekliğini artırır, vurgu ve abartı ifadeleriyle dilin duygusal gücünü zenginleştirir. Ayrıca, bu makale çokluk kategorisinin sosyokültürel yansımalarını ele alarak, topluluk ve aile kavramlarının dildeki önemini vurgular. Makalede Yeni Uygurca ve Türkçe arasında çokluk kategorisi açısından karşılaştırmalar yaparak, dilbilgisel yapılar arasındaki benzerlikler ve farklılıklar üzerine bilgiler sunulmuştur. Sonuç olarak, bu çalışma Yeni Uygurcadaki çokluk kategorisinin işlevsel dilbilgisi çerçevesinde kapsamlı bir analizini sunarak, dil öğretiminde anlamı merkeze alan yaklaşımların önemini vurgulamaktadır.

Çokluk kategorisi, çoğul, işlevsel dilbilgisi, Yeni Uygurca, Türkçe.