Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarının Söz Varlığı Unsurları Açısından İncelenmesi
(Analysis of Secondary School Turkish Coursebooks in Terms of Vocabulary Elements )

Yazar : Adem USDA  Mustafa ULUOCAK  
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2024
Sayı : 18
Sayfa : 196-219
Doi : 237
    


Özet

The aim of this research, in which document analysis, one of the qualitative research methods, was used, is to examine and evaluate the texts in the 5th, 6th, 7th and 8th grade Turkish textbooks being taught in the 2022-2023 academic year in terms of vocabulary. For this purpose, all of the reading and listening/watching texts in the Turkish textbooks were transferred to Word files and all the words in the texts were indexed using the Cibakaya 2.0 index program. Then, these words were classified by evaluating Aksan's (2004) vocabulary classification, the Turkish Course Curriculum (2019) vocabulary achievements, and the vocabulary elements in the activities and practices in the Turkish textbooks. Accordingly, the vocabulary of the Turkish textbooks that are the subject of our research was classified as “idioms, proverbs, aphorisms, formulaic words, terms, formulaic words, reduplications, proper names, local discourses and colloquial elements, foreign words and abbreviations”. The frequency of use of these elements was determined. The findings obtained were organized in word and excel programs and analyzed with tables and graphs. It was determined that the 8th grade Turkish textbook was the richest textbook in terms of vocabulary elements. This grade level is followed by 6th grade, 7th grade and 5th grade Turkish textbooks, respectively. It was observed that Turkish textbooks became richer in terms of vocabulary as the grade level progressed. However, this situation could not be determined in the 7th grade Turkish textbook.



Anahtar Kelimeler

Turkish education, secondary school Turkish textbooks, vocabulary elements, frequency analysis.



Abstract

Nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizinin kullanıldığı bu araştırmanın amacı, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında okutulmakta olan ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinleri söz varlığı bakımından incelemek ve değerlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda Türkçe ders kitaplarındaki okuma ve dinleme/izleme metinlerinin tamamı, word dosyalarına aktarılmış ve Cibakaya 2.0 dizin programı kullanılarak metinlerde yer alan bütün sözcükler dizinlenmiştir. Ardından bu sözcükler Aksan’ın (2004) söz varlığı sınıflandırması, Türkçe Dersi Öğretim Programı (2019) söz varlığı kazanımları ile Türkçe ders kitaplarındaki etkinlik ve uygulamalarda yer alan söz varlığı unsurları değerlendirilerek sınıflandırılmıştır. Buna göre araştırmamıza konu olan Türkçe ders kitaplarının söz varlığı, “deyimler, atasözleri, özdeyişler, kalıp sözler, terimler, kalıplaşmış sözler, ikilemeler, özel isimler, yerel söylemler ve konuşma dili unsurları, yabancı sözcükler ve kısaltmalar” şeklinde sınflandırılmıştır. Bu unsurların kullanım sıklıkları belirlenmiştir. Elde edilen bulgular word ve excel programında düzenlenerek tablo ve grafikler eşliğinde çözümlenmiştir. Söz varlığı unsurları bakımından en zengin ders kitabının 8. sınıf Türkçe ders kitabı olduğu belirlenmiştir. Bu sınıf düzeyini sırası ile 6. sınıf, 7. sınıf ve 5. sınıf Türkçe ders kitapları takip etmektedir. Türkçe ders kitaplarının söz varlığı bakımından sınıf düzeyi ilerledikçe zenginleştiği görülmüştür. Fakat bu durum 7. sınıf Türkçe ders kitabında tespit edilememiştir.



Keywords

Türkçe eğitimi, ortaokul Türkçe ders kitapları, söz varlığı unsurları, sıklık analizi.

Gelecek Sayı

Aralık 2024 Sayısı

Dergimizin Aralık 2024'te yayımlanacak olan 19. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com