The This study examines the relations between the Khwarazmians and Georgians in the South Caucasus during the 13th century, based on the anonymous Georgian chronicle Kartlis Tskhovreba. This work, an anonymous Georgian chronicle, was edited by Roin Metreveli and Stephan Jones, translated into English by Dmitri Gamq’relidze, and published in Tbilisi in 2014 by the Georgian Academy of Sciences and Artanuji publications.

Our study utilizes “The Hundred Years’ Chronicle” section of the chronicle, which provides important information about the Mongols, who ruled the South Caucasus in the 12th and 14th centuries, as well as Georgian-Mongol and Georgian-Khwarazmian relations. Jalal ad-Din Mingburnu, the leader of the Khwarazmian Empire-which was destroyed as a result of the Mongol invasion-turned to the Caucasus to establish a new power center and was attracted by Georgia’s strategic location and wealth.

Jalal ad-Din tried to form an alliance with the Georgian Queen Rusudan, but these attempts ended in failure, and military clashes broke out between the two powers. Following the heavy defeat of the Georgian army at the Battle of Garni, Jalal ad-Din captured the Georgian capital Tbilisi and established a short-lived rule. However, the Georgian nobles and people resisted Khwarazmian rule, and Tbilisi was recaptured for a time. The death of Jalal ad-Din and the Mongol invasion eventually ended Khwarazmian rule in Georgia.

This study aims to make an original contribution to the field by focusing on Kartlis Tskhovreba as a source, which has been underutilized in previous research, while examining Khwarazmian-Georgian relations.

Khwarazmshahs, Georgia, Jalal ad-Din Mengüberdi, Kartlis Tskhovreba, Battle of Garni.

Bu çalışma 13. yüzyılda Güney Kafkasya’da tarih sahnesinde yer alan Harizmşahlar ve Gürcüler arasındaki ilişkileri Kartlis Tskhovreba adlı anonim Gürcü kroniğini temel alarak incelemektedir. Anonim bir Gürcü kroniği olan bu eser Roin Metreveli ve Stephan Jones’in baş editörlüğünde, Dmitri Gamq’relidze tarafından İngilizceye çevrilmiş olup Gürcü Bilim Akademisi ve Artanuji yayınları tarafından hazırlanarak 2014 yılında Tiflis’te yayımlanmıştır. Çalışmamızda XII. ve XIV. yüzyılda Güney Kafkasya üzerinde hâkimiyet kuran Moğollar ve Gürcü-Moğol, Gürcü-Harizmşah ilişkileri hakkında çok önemli bilgiler veren “Yüzyıllık Kronik” bölümünden faydalanılmıştır.

Moğol istilası sonucu yıkılan Harizmşah İmparatorluğu’nun lideri Celaleddin Mengüberdi yeni bir güç merkezi kurmak amacıyla Kafkasya’ya yönelirken Gürcistan’ın stratejik konumu ve zenginlikleri onun ilgisini çekmiştir. Celaleddin, Gürcü Kraliçesi Rusudan ile ittifak kurmaya çalışmış ancak bu girişimler başarısızlıkla sonuçlanmış ve iki güç arasında askeri çatışmalar başlamıştır. Garni Savaşı sonucunda Gürcü ordusunun ağır bir yenilgiye uğramasının ardından Celaleddin, Gürcistan’ın başkenti Tiflis’i ele geçirerek kısa süreli bir egemenlik kurmuştur. Celaleddin’in ölümü ve Moğol istilası, Gürcistan’daki Harizmşah egemenliğine son vermiştir.

 Bu çalışma, Harizmşah-Gürcü ilişkilerini incelerken önceki araştırmalarda az kullanılan Kartlis Tskhovreba kaynağını merkeze alarak alana özgün bir katkı sunmayı amaçlamaktadır.

Harizmşahlar, Gürcistan, Celaleddin Mengüberdi, Kartlis Tskhovreba, Garni Savaşı.