Yabancılara Türkçe öğretiminde önceleri ders dışı okuma ihtiyacını gidermek maksadıyla başlayan metin uyarlama çalışmalarının sayısı son yıllarda hızla artmaktadır. Bu alanda yapılan yeni çalışmalara bakıldığında sadece ders dışı okuma ihtiyacının yanısıra ders kitaplarındaki ders içeriklerinin oluşturulması ve dinleme metni örnekleri oluşturulması da önemsenmiştir. İlk başlarda daha çok sezgisel metodlarla yapılan metin uyarlama çalışmalarında son yıllarda yapısal ve metindilbilimsel çalışmalara ağırlık verildiği görülür. İlk çalışmalarda Yabancılara Türkçe öğreten ders kitaplarındaki dil bilgisi ve kazanımların esas alındığı çalışmalar zamanla yerini Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni’ne bırakmıştır. Son yıllarda ise Türkiye Maarif Vakfı tarafından hazırlanan Yabancılara Türkçe Öğretimi Programının metin uyarlama çalışmalarında dil bilgisi ve okuma becerisi kazanımları esas alındığı görülmektedir. Yine son yıllarda yapılan çalışmalarda uyarlanan metnin okunabilirliği üzerine yapılan nitel araştırmalar ve uzman görüşünün alındığı çalışmalarda artış görülmüştür. Bu çalışmada ise 75 adet lisansüstü tez ve 34 makale toplam 109 metin uyarlama çalışması, kullanılan metod, uyarlanan seviye, esas alınan kaynak kitap yada program, tez yada makalenin temel amacı üzerinden bu alanda çalışmak isteyen araştırmacılara bir fikir vermesi maksadıyla açıklamalı bibliyografya kapsamında değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Metin uyarlamaları, Yabancılara Türkçe öğretimi, metin değiştirimi, sadeleştirme, kolaylaştırma, genişletme.

The number of text adaptation studies, which initially began with the aim of meeting the need for extracurricular reading in teaching Turkish to foreigners, has been rapidly increasing in recent years. When new studies in this field are examined, it is seen that in addition to the need for extracurricular reading, the creation of course content in course books and the creation of listening text examples have also been given importance. While text adaptation studies were initially conducted using more intuitive methods, in recent years, emphasis has been placed on structural and text linguistic studies. In the early studies, studies based on grammar and achievements in course books teaching Turkish to foreigners have been replaced by the Common European Framework of Reference for Languages. In recent years, the text adaptation studies of the Program for Teaching Turkish to Foreigners prepared by the Turkish Maarif Foundation have been based on grammar and reading skill achievements. Again, in recent studies, an increase has been observed in qualitative research on the readability of the adapted text and studies in which expert opinions are obtained. In this study, 71 postgraduate theses and 34 articles, a total of 105 text adaptation studies, were evaluated within the scope of an annotated bibliography in order to give an idea to researchers who want to work in this field, based on the method used, the level adapted, the source book or program taken as basis, and the main purpose of the thesis or article.

Keywords: Text adaptations, Teaching Turkish to Foreigners, text modification, simplification, facilitation, expansion.