Mersin Yörüklerinde Hava Olayları Üzerine Geleneksel Ekolojik Bilgi Araştırması
(Traditional Ecological Knowledge Research On Weather Events in Mersin Yörük People )

Yazar : Hulusi GÜRBÜZ    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2025
Sayı : 20
Sayfa : 138-150
Doi : 297
    


Özet

Geleneksel ekolojik bilgi (GEB), nesiller boyunca aktarılan ve yerel toplulukların doğa ile olan ilişkilerini ve çevreye dair bilgilerini içeren bir bilgi sistemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bilgi, uzun yıllar boyunca gözlem, deneyim ve sözlü aktarımla şekillenmiştir ve sürdürülebilir doğal kaynak yönetimi ile ekosistemlerin korunmasında önemli bir rol oynamıştır. Sürdürülebilir doğal kaynak yönetimi için zengin bir bilgi ve uygulama kaynağı olan GEB araştırmaları doğrultusunda yerel toplulukların çevresel bilgi ve deneyimleri, modern sürdürülebilirlik stratejilerine entegre edilerek doğal kaynakların korunmasına ve sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasına önemli katkılar sağlayabileceği öngörülmektedir. Bu nedenle, GEB’in korunması, belgelenmesi ve gelecek nesillere aktarılması, sürdürülebilirlik çabalarının başarısı için hayati önem taşımaktadır. Bu araştırmada Mersin yörükleri evreninde GEB’in değişkenleri arasında yer alan halk meteorolojisi ve halk takvimi ele alınmıştır. Yörüklerin GEB kapsamında nesilden nesile aktarılan halk takvimi ve halk meteorolojine dair inanışları, sakınmaları ve ritüelleri araştırılmıştır. Araştırma kapsamında geleneksel ekolojik bilginin günümüz modern yaşam işleyişinde halen canlılığını koruduğu tespit edilmiştir.



Anahtar Kelimeler

Geleneksel ekolojik bilgi, Mersin yörükleri, halk takvimi, halk meteorolojisi.



Abstract

Traditional ecological knowledge (TEK) is a knowledge system that is transmitted across generations and includes local communities’ relationships with nature and their knowledge about the environment. This knowledge has been shaped by observation, experience and oral transmission over many years and has played an important role in sustainable natural resource management and the protection of ecosystems. In line with TEK research, which is a rich source of information and practice for sustainable natural resource management, it is anticipated that the environmental knowledge and experiences of local communities can be integrated into modern sustainability strategies and make significant contributions to the protection and sustainable use of natural resources. Therefore, the protection, documentation and transfer of TEK to future generations are of vital importance for the success of sustainability efforts. In this research, folk meteorology and folk calendar, which are among the variables of TEK in the universe of Mersin Yörüks, were discussed. The folk calendar and folk meteorology beliefs, precautions and rituals of Yörüks, which were transmitted from generation to generation within the scope of TEK, were investigated. Within the scope of the research, it was determined that traditional ecological knowledge still maintains its vitality in today’s modern life.



Keywords

Traditional ecological knowledge, Mersin yoruks, folk calendar, folk meteorology.


Gelecek Sayı

Haziran 2025 Sayısı

Dergimizin Haziran 2025'te

yayımlanacak olan

21. Sayısı için makale

kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com