Bu çalışma, Arjantinli diplomat ve yazar Jorge G. Blanco Villalta’nın 1939 yılında yayımladığı Literatura Turca Contemporánea başlıklı makalesinde klasik Türk edebiyatına yönelik ortaya koyduğu yaklaşımı, eleştirel bir perspektifle incelemektedir. Villalta, Türk edebiyatını İslamiyet öncesinden Cumhuriyet dönemine kadar tarihsel bir çerçevede ele alırken; özellikle klasik dönemi, İran etkisi altında gelişmiş, biçimsel ustalığın öne çıktığı ve gerçeklikten kopuk bir edebî evre olarak tanımlar. Bu bağlamda, çalışmada önce ilgili makalenin genel yapısı ve klasik Türk edebiyatına dair bölümü özetlenmiş; ardından Villalta’nın klasik şiir ve nesir anlayışı, mazmun sistemi, temsillerin çok katmanlı yapısı, şiirin toplumsal işlevi ve entelektüel arka planı gibi yönlerden değerlendirilmiştir. Niteliksel ve metin odaklı çözümlemelere dayanan bu incelemede, Villalta’nın klasik edebiyata ilişkin yorumlarının, oryantalist bakış açısının tipik izlerini taşıdığı ve dönemin edebî-estetik yapısını indirgemeci bir düzlemde kavradığı ortaya konulmuştur. Çalışma, Latin Amerika’da klasik Türk edebiyatına dair erken bir okumanın, edebiyat tarihi yazımı bağlamında hangi kavramsal sınırlılıkları barındırabileceğine dair örnek bir inceleme sunması bakımından özgün bir katkı sunmayı hedeflemektedir.

Jorge G. Blanco Villalta, Klasik Türk edebiyatı, Divan Şiiri, Estetik Eleştiri, Güney Amerika, Nesir

This study critically examines the approach presented by Jorge G. Blanco Villalta in his article titled Literatura Turca Contemporánea, published in 1939, concerning classical Turkish literature. Villalta, an Argentine diplomat and writer, addresses Turkish literature from a historical perspective stretching from the pre-Islamic period up to the Republican era, and defines the classical period in particular as a time shaped under Persian influence, where formal mastery is emphasized while content is portrayed as weak and detached from reality. In this study, Villalta’s approach is evaluated in terms of the mazmun system, multi-layered representational structure, and aesthetic values of divan poetry. By highlighting aspects of classical poetry that are based on individual creativity, accumulation of knowledge, and socio-cultural reality, Villalta’s reductionist interpretations are discussed. Additionally, it is shown that his comments on classical prose are based on an incomplete reading that fails to take into account the rhetorical structure and historical context of the texts. In this respect, while evaluating Villalta’s views on classical literature within their own internal consistency, the study reveals the limitations in his understanding of the aesthetic system of Turkish literature.

Jorge G. Blanco Villalta, Classical Turkish Literature, Divan Poetry, Aesthetic Criticism, South America, Prose