Âşık Celal Yenitürk’ün (Celalî) Şiirlerinde Göç Teması
(Migration Theme in the Poems of Aşık Celal Yenitürk (Celalî) )

Yazar : Ahmet ÖNTÜRK    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2025
Sayı : 21
Sayfa : 52-61
Doi : 340
    


Özet

Günümüz âşık edebiyatının önemli temsilcilerinden biri Vanlı Âşık Celalî’dir. 1952 yılında Van’ın Kasımoğlu köyünde dünyaya gelen âşık, küçüklüğünde geçirmiş olduğu bir göz hastalığı neticesinde görme yetisini kaybetmiştir. Küçük yaşlardan itibaren âşıklık kültürüne ilgi duyan Celalî, radyodan dinlediği türküleri ezberleyerek âşık edebiyatını tanıma fırsatı bulmuştur. Ayrıca Âşık Celalî, Van’ın âşıklık geleneğinin icra edildiği kahvehanelere gitmiş ve bu kahvehanelere gelen bazı âşıklardan etkilenmiştir. Âşık Celalî, şiirlerini Türk Halk kültürüne uygun olarak hece ölçüsüyle ve sade bir üslupla yazmıştır. Celalî’nin şiirleri tematik açıdan değerlendirildiğinde aşk, sevda, tasavvuf, ilim, irfan, vatan, devlet, bayrak, tabiat ve Van ile ilgili konularda şiirlerin yazıldığı görülmektedir. Bu unsurların yanı sıra Celalî’nin şiirlerinde göç ve gurbet temalı şiirler de vardır. Göç olgusu, Türk halk kültürü açısından büyük önem arz eden âşık edebiyatında da sıkça işlenen konulardan olmuştur. Âşık şiirinde göç olgusu gurbet temasıyla birlikte anlatılmaktadır. Göç eden âşıklarda bir sıla özlemi ve gurbetten şikâyet görülür. Âşık edebiyatında birçok âşığın şiirlerine yansıyan göç olgusu Celalî’nin şiirlerinde gurbet, köyden kente göç, dış göç, Türkmenlerin yayla göçleri vb. şekillerde işlenmektedir. Bu çalışmada göç unsurunun Âşık Celalî’nin şiirlerine yansımaları incelenmiştir.



Anahtar Kelimeler

Celalî, göç, âşıklık, gurbet, şiir.



Abstract

One of the important representatives of today's minstrel literature is Âşık Celalî from Van. Born in 1952 in the village of Kasımoğlu in Van, the minstrel lost his sight as a result of an eye disease he had in his childhood. Celalî, who was interested in minstrel culture from an early age, had the opportunity to get to know minstrel literature by memorising the folk songs he listened to on the radio. In addition, Âşık Celalî went to the coffeehouses in Van where the tradition of minstrelsy was performed and was influenced by some minstrels who came to these coffeehouses. Âşık Celalî wrote his poems in syllabic metre and in a simple style in accordance with Turkish folk culture. When Celalî's poems are evaluated thematically, it is seen that poems on love, love, mysticism, science, wisdom, homeland, state, flag, nature and Van are written. In addition to these elements, there are also poems on the theme of migration and expatriation in Celalî's poems. The phenomenon of migration has been one of the subjects frequently covered in minstrel literature, which is of great importance for Turkish folk culture. In minstrel poetry, the phenomenon of migration is described together with the theme of expatriation. A longing for home and complaint of expatriation is seen in the emigrated minstrels. The phenomenon of migration, which is reflected in the poems of many minstrels in minstrel literature, is treated in Celalî's poems in the forms of expatriation, migration from village to city, foreign migration, highland migration of Turkmens, etc. In this study, the reflections of the element of migration on Âşık Celalî's poems are analysed.



Keywords

Celalî, migration, minstrelsy, expatriation, poetry.


Gelecek Sayı

Eylül 2025 Sayısı

Dergimizin Eylül 2025'te yayımlanacak olan 22. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com