Fülfül ile Yapılan Büyünün Divan Şiirindeki Akisleri
(Reflections of Magic Performed with Fülfül on Divan Poetry )

Yazar : Osman KUFACI    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2020
Sayı : 3
Sayfa : 93-102
Doi : 42
    


Özet

Sorcery, which is generally described as “reflecting things differently from their actual nature”, is used synonymously with magic, but is more comprehensive. Magic, which was a common practice in ancient civilizations and cultures, is also observed in pre-Islamic Turkish culture. Despite being strictly prohibited by Islam, this subject attracted interest from the Ottoman society as well. In the Qur'an, which contains 60 mentions of magic and its derivatives, an attempt to cast magic on the Holy Prophet is mentioned. In the Holy Book, the fallaciousness/vileness of sorcery/magic is emphasized with a clear language. Matters related to magic have been attracting the attention of Islamic scholars as they are included in the Holy Book and have been important for the society in all ages. It would be accurate to say that a literature regarding magic has emerged as well. It is known that many ingredients are used to perform magic. One of these ingredients is fülfül. In Divan poetry, this concept was included with a meaning of “black pepper” to refer to the beauty spot of the lover, and it was aimed to evoke rich connotations in the mind of the reader. In the present study, first, brief information was presented regarding the concept of magic. Poems mentioning magic performed with fülfül were listed. Supported by couplet examples, explanations were made regarding magic performed with fülfül. With the present study, the reflection of a practice observed in the society on literature was revealed. This way, it was wanted to contribute to the researches to be done in the context of sorcery/magic.



Anahtar Kelimeler

Divan poetry, fulful, magic.



Abstract

Genel olarak “Herhangi bir şeyi olduğundan farklı yansıtmak” şeklinde tarif edilen sihir, büyü ile eş anlamlı olarak kullanılmakla birlikte daha kapsamlıdır. Eski medeniyetlerde ve kültürlerde yaygın olan büyü İslamiyet öncesi Türk kültüründe de görülmektedir. İslam’ın şiddetle yasaklamasına rağmen Osmanlı toplumu da bu konuya ilgi duymuştur. 60 yerde sihir ve türevlerinin geçtiği Kur’an-ı Kerim’de Hz. Peygamber’e sihir/büyü yapılması girişiminden bahsedilir. Kutsal kitapta kesin ve açık bir dille sihir/büyü yapımının yanlışlığına/çirkinliğine işaret edilir. Kutsal kitapta yer alması ve her devirde toplumu ilgilendirmesi sebebiyle büyü ile ilgili hususlar İslam âlimlerinin dikkatini çekmiştir. Sihirle ilgili bir literatürün de oluştuğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Büyü yapımında birçok malzemenin kullanıldığı bilinmektedir. Bunlardan biri fülfüldür. Bu kavrama divan şiirinde umumiyetle “karabiber” manasıyla sevgilinin beni ile ilgili olarak şiirlerde yer verilmiş ve zengin çağrışımlar okuyucunun zihninde oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışmada önce sihir kavramına dair kısa bir bilgi verildi. Fülfül ile yapılan büyüyü çeşitli şekillerde ele alan şiirler tasnif edildi. Örnek beyitler eşliğinde fülfülle yapılan büyüye dair açıklamalar yapıldı. Bu çalışma ile toplumda görülen bir hadisenin edebiyattaki yansıması gözler önüne serildi. Böylece sihir/büyü bağlamında yapılacak olan araştırmalara katkı sunmak istenildi.



Keywords

Divan şiiri, fülfül, büyü.

Gelecek Sayı

Aralık 2024 Sayısı

Dergimizin Aralık 2024'te yayımlanacak olan 19. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com