Sanatın her şubesi, ait olduğu medeniyetin vasıflarını taşır. Kültürümüzün önemli bir kolunu teşkil eden klasik Türk şiiri de istifade ettiği kaynaklar itibariyle mensubu olduğu toplumun tarihsel ve kültürel arka planını aksettirir. İlhamını, din-tasavvuf, gündelik hayat, mitoloji vs. gibi içinde yaşadığı toplum hayatına dair pek çok teferruattan alan şair musikiyi de usulleri, makamları, çalgıları ve diğer hususiyetleriyle şiirinde sunar. Musiki unsurlarını, fikir ve hayalden hareketle, şiirinde işleyen şair kelimelerin yan anlamlarından istifade ile geniş bir çağrışım alanı inşa eder. Türk musikisinin kamıştan yapılmış, kimi özellikleri bakımından ney’e benzeyen girift sazı; yine bir musiki terimi olarak bilhassa 15. yy musiki nazariyatı kitaplarında görülen bir icra usulünün adıdır. Çalışmamızda 15-19. asır arasında kaleme alınmış 100’den fazla divan, bunun yanı sıra manzum eserlerin de incelenmesiyle giriftin bir musiki terimi olarak işlendiği beyitler tespit edilmiştir. Bu beyitler ışığında, çoğu aynı zamanda birer musikişinas olan divan şairlerinin kelimeleri incelikle işleyerek nasıl geniş bir anlam alanı vücuda getirdiği ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Klasik Türk şiiri, musiki, girift.

Each branch of art bears the characteristics of the civilization to which it belongs. The classical Turkish poetry, which constitutes an important basis of our culture, also reflects the historical and cultural background of the society in which it is a member of the resources in which it takes advantage of. The poet who is inspired by many social components such as religion and sufism, daily life, and mythology of the society in which he lives, presents musical elements in his poetry with his usuls, maqams, instruments and other characteristics. Based on the ideas and dreams of the music, the poet builds a vast field of association by benefiting from the side meanings of words in his poetry. The instrument of Girift, which is made of reed and similar to Ney in Turkish music in terms of some characteristics, refers to a performance style as a musical term, especially seen in the 15th century musical theory books. The couplets in which included girift as a musical term were determined by examining more than 100 divans written between 15th and 19th centuries as well as verse works in our study. In the light of these couplets, it is aimed to reveal how the divan poets, most of whom were brilliant musicians, worked with subtlety, creating a broad field of meaning by using words and literary devices.

Classical Turkish poetry, music, girift.