Idioms are mostly multi-word language elements and stereotyped phrases, most of which have a meaning apart from its real meaning which add fluency and attraction to expression. These word groups which add great richness to Turkish leave a profound effect on their interlocutors with their rich connotations of meanings as well as expressing a situation in fewer words and clarifying the situation. Notably different words used in the form of idioms in Turkish appear in various roles within these meaning connotations. One of these is the hand and foot from human organs. In this article, idioms that include the noun of hand and foot organs and formed with word groups as noun phrase, adjective phrase, abbreviation group, ablative group, attributing group, dative group, repetition group, locative group, conjuction group, gerundium group, compound verb group are discussed in the statement. In addition to this, idioms formed in the form of regular sentences, irregular sentences, question sentences, coordinate sentences, non- finite sentences also idioms completed with mastar, preposition, pronoun of ‘kendi’ and also idioms which involve negative meaning and rhyming will analyze through various titles.

Idiom, hand, foot, organ names, syntax

Deyimler anlatıma akıcılık, çekicilik katan çoğunun gerçek anlamından ayrı bir anlamı bulunan genellikle de birden çok sözcüklü dil ögesi kalıplaşmış sözcük gruplarıdır. Türkçeye büyük zenginlik kazandıran bu kelime grupları bir durumu daha az sözcükle anlatmaya ve duruma açıklık getirmelerinin yanı sıra sahip oldukları zengin anlam çağrışımlarıyla muhatapları üzerinde derin etkiler bırakır. Deyimlerin teşkilinde Türkçede kullanılan çok farklı sözcükler bu anlam çağrışımları içinde çeşitli rollerde karşımıza çıkar. Bunlardan biri de insan organlarından el ve ayaktır. Bu çalışmada içinde el ve ayak organ ismi geçen deyimlerde kelime grubu olarak anılan isim tamlaması, sıfat tamlaması, kısaltma grubu, ayrılma grubu, isnat grubu, yaklaşma grubu, tekrar grubu, bulunma grubu, bağlama grubu, sıfat-fiil grubu, birleşik fiil şeklinde oluşan deyimler ele alınmıştır. Ayrıca kurallı cümle, devrik cümle, soru cümlesi, sıralı cümle, eksiltili cümle şeklinde oluşan deyimler ve bunların dışında mastarla biten, edatla biten, kendi dönüşlülük zamiriyle kurulan deyimlerle birlikte anlamca olumsuzluk içeren ve kafiyeli şekillerde karşımıza çıkan deyimler çeşitli başlıklar altında incelenecektir.

Deyim, el, ayak, organ isimleri, söz dizimi