Bu çalışmanın konusunu XVII. yüzyılda yaşamış “Nisârî” mahlaslı Hüseyin Nisârî Çelebi tarafından yazıldığı düşünülen bir fethiyyenin dîvân şiirinde bütünlük meselesi etrafında incelenmesi oluşturmaktadır. Süleymaniye Kütüphanesi Reşid Efendi Bölümü’nde 853-M yer numarasıyla kayıtlı mecmûada tespit edilen ve fethiyye türünde kaleme alınmış olan bu kasidenin XVII. yüzyılda yaşamış dîvân şâirlerinden Şeyhülislâm Yahyâ Efendi adına yazıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca bu şiire dair kaynaklarda herhangi bir bilgi olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada, “Kasîde-i Nisârî Efendi der-vasf-ı Yahyâ Efendi” serlevhasıyla kayıtlı 37 beyitten oluşan kasidenin çeviri yazılı metni verilmiş ve diliçi çevirisi yapılmıştır. Akabinde dîvân şiirinde bütünlük meselesine dair ortaya koyulan verilerden hareketle kasidenin incelemesi gerçekleştirilmiştir. Kasidenin incelenmesi safhasında Fransız şiirinde kullanılan anjambman tekniği ile dîvân şiirindeki merhûn mısra ve merhûn beyit terimleri arasındaki ilişkiye ve tezkirelerle dîvân şâirlerinin şiirlerinde geçen, şiirde bütünlüğe işaret eden “hem-vâr/yek-dest/ma‘mûr” kavramlarına değinilmiştir. Bu terimlere dair değerlendirmelerin akabinde Nisârî’nin kaleme aldığı kaside, ilgili terimler etrafında incelenerek şiirdeki bütünlük analiz edilmiştir. Netice olarak kasidede Nisârî tarafından kurulmuş bilinçli bir planın ve konu bütünlüğünün varlığı tespit edilmiştir. Nisârî’nin kasidesinden hareketle dîvân şiirinde bütünlük meselesine dair sınırlı sayıdaki çalışmaya katkı sunmak amaçlanmış; dîvân edebiyatı içerisinde ortaya konmuş manzum eserlerin bütüncül bir gözle değerlendirilmesi gerektiği tezi ileri sürülmüştür.

Kaside, anjambman, merhûn mısra, merhûn beyit, hem-vâr.

The subject of this study is the examination of a fathiyya, which is thought to be written by Hüseyin Nisarî Çelebi, who lived in the 17th century, with the nom de guerre “Nisarî” around the issue of integrity in divan poetry. It has been determined that this eulogy, which was found in the journal registered with the place number 853-M in the Reşid Efendi Section of the Süleymaniye Library and was written in fathiyya type, was written in the name of Shaykh al-Islam Yahya Efendi, one of the divan poets who lived in the 17th century, and that there is no information in the sources about this poem. In the study, the transliterated text of the eulogy, which consists of thirty-seven couplets registered with the title of “Kasîde-i Nisarî Efendi der-vasf-ı Yahya Efendi”, was established, translated into language, and then analyzed based on the data revealed on the issue of integrity in divan poetry. During the analysis of the ode, the relationship between the enjambment technique used in French poetry and the terms of consecutive verse and a consecutive couplet in divan poetry, and the concepts of “hem-var/yek-dest/ma‘mur” (poetry with a theme) in the poems of the divan poets and pointing to the unity in poetry are mentioned. After evaluating these terms, the ode written by Nisarî was analyzed around the related terms, and the poem’s integrity was analyzed. As a result, the existence of a conscious plan and subject integrity established by Nisarî in the eulogy has been determined. Based on Nisarî’s eulogy, aimed to contribute to the limited number of studies on the integrity issue in divan poetry, the thesis has been put forward that the poetic works put forward in divan literature should be evaluated with a holistic eye.

Ode, enjambment, consecutive verse, consecutive couplet, hem-var (poetry with a theme).