Kırgız Destanlarıyla Cengiz Aytmatov Romanlarında Kadının Gücü ve Geleneği Koruyucu Kimliği
(Women’s Identity in Kyrgyz Epic and Cengiz Aytmatov Novels )

Yazar : Zhyldyz Dogan    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2024
Sayı : 16
Sayfa : 173-180
Doi : 58
    


Özet

Kyrgyz, who have a very strong cultural structure and literary tradition in Turkish societies, have experienced wars, oppressions and many negative situations over time, but these events have not prevented their national memories from forming, on the contrary, they have strengthened them. The Kyrgyz Turks, who have transferred their painful events from generation to generation by reflecting on numerous literary works, have managed to keep their cultural accumulation and identities alive until today without assimilation. The most basic element that ensures the customs, traditions and traditions of the Kyrgyz Turks to live without interruption and to keep the national memory alive is the family institution, which has a strong and solid structure. Kyrgyz Turks, who attach great importance and responsibility to women as well as men, have made women have a say in the family institution as well as in social life. The Kyrgyz woman, who grew up with a strong national consciousness, has succeeded in raising generations who know her history and culture in a difficult geography, under difficult conditions, by transferring this heritage and upbringing from her ancestors to her children. In this study, the importance of women in Kyrgyz epics and Cengiz Aytmatov's works, their self-sacrifice, upright stance, courage and heroism in difficult times are emphasized. Emphasis is placed on the role of women.



Anahtar Kelimeler

Kyrgyz society, epic, woman, national culture, Chingiz Aitmatov novels.



Abstract

Türk toplumları içinde çok güçlü bir kültür yapısına ve edebi geleneğe sahip olan Kırgızlar, zaman içinde savaşlar, baskılar ve pek çok olumsuz durumlar yaşasa da bu olaylar onların milli hafızalarının oluşmasına engel olmayıp bilakis güçlendirmiştir. Yaşadıkları acı olayları sayısız edebi esere yansıtarak kuşaktan kuşağa aktaran Kırgız Türkleri, kültürel birikimlerini ve kimliklerini, asimilasyona uğratmadan bugüne kadar yaşatmayı başarmışlardır. Kırgız Türklerinde örf, adet ve geleneklerin kesintiye uğramadan yaşamasını ve milli hafızanın canlı kalmasını sağlayan en temel unsur ise güçlü ve sağlam bir yapıya sahip olan aile kurumlarıdır. Erkeğin yanında kadına da büyük bir önem veren ve sorumluluk yükleyen Kırgız Türkleri, sosyal hayatın yanı sıra aile kurumu içerisinde kadını en üst makama oturtarak söz sahibi yapmışlardır. Sağlam bir ulus bilinci içerisinde yetişen Kırgız kadını da atalarından aldığı bu mirası ve terbiyeyi çocuklarına aktararak zor bir coğrafyada, güç koşullar altında, tarihini ve kültürünü bilen nesiller yetiştirmeyi başarabilmiştir. Bu makalede, Kırgız destanlarıyla, Cengiz Aytmatov romanlarındaki kadın tiplerinin gücü ve geleneğe bağlılığı gibi benzer özellikler ele alınmıştır. Çalışmanın amacı, Kırgız destanlarındaki kadınlarla, modern Kırgız romanlarındaki kadınların aradan geçen yüzyıllara rağmen milli kimliklerini ve geleneklerini muhafaza ederek yozlaşmaya karşı verdikleri mücadeleyi ortaya koymaktır. Bu bağlamda makaleye konu olan destanlar, Manas Destanı, Kız Darıka Destanı, Cañıl Mırza Destanıyla; Romanlar ise Gün Olur Asra Bedel, Toprak Ana ve Cemile adlı eserlerle sınırlandırılmış ve çalışmanın kapsamı belirlenmiştir.



Keywords

Kırgız toplumu, destan, kadın, gelenek, Cengiz Aytmatov romanları.

Gelecek Sayı

Aralık 2024 Sayısı

Dergimizin Aralık 2024'te yayımlanacak olan 19. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com