Bilgi ve Belge Yönetimi Alanında Bir Bilimsel İletişim Faaliyeti Olarak Dergi Yayıncılığı (1800’lerden 1950’li Yıllara Kadar)
(Journal Publishing as a Scientific Communication Activity in the Field of Information and Records Management (From the 1800s to the 1950s) )

Yazar : İshak KESKİN  & Sinan SÜMBÜL & Ceyhan GÜLER  
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2023
Sayı : 11
Sayfa : 953-986
Doi : 589
    


Özet

Dergi yayıncılığının temel amacı, güncel bilginin hızlı bir şekilde ilgilileriyle paylaşılmasıdır. Bilimsel dergiler, ilk zamanlardan itibaren güncel bilimsel/meslekî bilginin aktarılması, bilimin gelişmesi, yaygınlaşması ve bilim insanları arasında bilimsel iletişimi geliştirmek ve güçlendirmek için önemli bir işlev görmüştür. Bu çalışmanın amacı, Bilgi ve Belge Yönetimi alanında dünyada ilk meslekî dergilerin yayınlandığı 19. yüzyılın başlarından 20. yüzyılın ortalarına kadar (1800’lerden 1950’li yıllara kadar) gerçekleşmiş olan meslekî dergi faaliyetlerini tarihsel perspektiften incelemektir. 1950’li yıllardan itibaren Bilgi ve Belge Yönetimi alanında faaliyet gösteren dergilerin bilimsel, teknolojik, ekonomik vb. nedenlerden ötürü içeriklerinin farklılaştığı görülmektedir. Ayrıca arşivcilik, kütüphane ve bilgi bilimi alanlarına özgü spesifik yayın faaliyetlerinin artması nedeniyle yeni bir dönemin başlaması, üst yıl sınırının belirlenmesinde etkili olmuştur. Bu kapsamda ilk arşivcilik dergisi 1806 yılında Zeitschrift für Archivs- und Registraturwisscnschaft adıyla Bamberg’de (Almanya); ilk kütüphanecilik dergisi ise 1861 yılında Annuaire du Bibliophile, du Bibliothécaire Et de l’Archiviste pour l’Année başlığıyla Paris’te (Fransa) yayınlanmıştır. Çalışmanın incelendiği zaman aralığında yakın alanları da içine alan 138 kütüphanecilik dergisinin yayınlandığı; buna karşın yakın alanlar ile birlikte arşivcilik konusunda ise 98 derginin yayınlandığı tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda 1950’li yıllara kadar yürütülen ilk meslekî dergi faaliyetlerinin sadece arşivcilik ve kütüphanecilik alanına özel olmasından başka arşivcilik, diplomatik ve tarih bilim alanları bir arada; kütüphanecilik, dokümantasyon, müzecilik alanları da bir arada olmak üzere karma bir yayın içeriği eğilimi gösterdiği anlaşılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yönteminden ve durum çalışmasından yararlanılmıştır. Verilerin analizi için doküman analizi yöntemine başvurulmuştur.



Anahtar Kelimeler

Dergiler/süreli yayın, bilimsel iletişim, bilgi ve belge yönetimi, arşivcilik, kütüphanecilik.



Abstract

The main purpose of journal publishing is to share current information quickly with those concerned. Scientific journals have played an important role in the transfer of current scientific information, the development and dissemination of science, and the development and strengthening of scientific communication among scientists from the earliest times. The aim of this study is to examine from the beginning of the 19th century to the middle of the 20th century (from 1800s to 1950s BC) from a historical point of view, when the first professional journals in the world began to be published in the field of Information and Document Management. Since the 1950s, the content of the journals operating in the field of Information and Records Management has changed for many reasons such as scientific, technological and economic. In addition, the beginning of a new period due to the intensification of specific publication activities specific to the fields of archival, librarianship and information management has been effective in determining the upper year limit. In this context, the first archival journal was published in Bamberg (Germany) in 1806 under the name Zeitschrift für Archivs- und Registraturwisscnschaft; The first librarianship journal was published in Annuaire du Bibliophile, du Bibliothécaire Et de l’Archiviste pour l’Année Paris (France) in 1861. During the period when the study was examined, 140 librarianship journals were published, including nearby areas; On the other hand, it was determined that 98 journals were published on archival together with the related fields. As a result of the study, the first professional journal activities carried out until the 1950s were not only specific to the field of archival and librarianship, but also archival, diplomatic and historical science fields; It has been understood that there is a mixed publication content tendency, including the fields of librarianship, documentation and museology. Qualitative research method and case study were used in the research, and document analysis method was used for data analysis.



Keywords

Journal/periodical, scientific communication, information and records management, archival science, librarianship.


Gelecek Sayı

Eylül 2025 Sayısı

Dergimizin Eylül 2025'te yayımlanacak olan 22. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com