Bir Mecmuada Yer Alan “Didelerüm” Redifli Şiirler: Sümbül-Zâde Vehbî, Sürûrî ve Tevfîk’in Yayımlanmamış Gazelleri Üzerine
(Poems with the Redif “Didelerüm” in a Mejmua: On the Unpublished Ghazals of Sümbül-Zâde Vehbî, Sürûrî and Tevfîk )

Yazar : Ali DUMAN    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2023
Sayı : 12
Sayfa : 227-238
Doi : 614
    


Özet

Bu çalışmada amaç Lugat-ı Şarkiyye (632)’de yer alan şiir mecmuasını ve mecmuanın 341b-342a sayfalarında yer alan ve henüz bilinmeyen şiirleri ilim âlemine tanıtmaktır. Edebiyat ve kültür tarihimiz açısından oldukça önemli bir yere sahip olan şiir mecmuaları daha önce gün yüzüne çıkmamış şiirleri ve çeşitli vesikaları ihtiva etmeleri açısından oldukça önemlidir. Mecmuaların gün yüzüne çıkmamış şairleri ya da bilinen şairlerin gün yüzüne çıkmamış şiirlerini ihtiva ettiği de bilinmektedir. Bu bakımdan bu mecmualar özellikle edebiyat tarihi için önem arz eder. Mısır El-Ezher Şeyhliği Kütüphanesi’nde Lugat-ı Şarkiyye ( ????? ?????) (632) özel katalog ve (8470) ( ????? ????? ) genel katalog numarası ile kayıtlı mecmuada yer alan “dîdelerüm” redifli şiirler ele alınmıştır. Mecmuada Halîm Giray’ın (ö. 1824?) “dîdelerüm” redifli nev-zemin gazeline nazire yazan İhyâ (ö. 1823), Sünbül-zâde Vehbî (ö. 1809), Pertev (1807), Hâlet (ö. 1822), Surûrî ve Tevfik gibi şairlerin nazireleri yer almaktadır. Bir araya gelerek şiir söyleşilerinin yapıldığı meclislere tanıklık eden şairler kimi zaman buradaki atmosferi yansıtıcak vesikalar kayda almıştır. Kayda geçen bu vesikalar, şairler hakkında edebiyat tarihine yansımamış bilgileri öğrenmemize de vesile olmaktadır. Bu şairlerden Sünbül-zâde Vehbî, Surûrî ve Tevfik’in şiirlerine divanlarında ve yayımlanmış mecmualarda rastlanmamıştır. Ayrıca Surûrî ve Tevfîk adlı şairlerin mahlas benzerliğinden dolayı hangi şairler olduğu tespit edilememiştir. Başka çalışmalara katkı sunmak amacıyla bu şiirlerin çeviri yazısına metnin sonunda yer verilmiştir.



Anahtar Kelimeler

Mecmua, Halim Giray, nazire, didelerüm.



Abstract

The aim of this study is to introduce the poetry collection in Lugat-ı Şarkiyye (632) and the unknown poems on pages 341b-342a of the collection to the scholarly world. Poetry collections, which have a very important place in terms of our literary and cultural history, are very important in terms of containing poems and various documents that have not come to light before. It is also known that these collections contain the missing poems of poets whose divans have been published and poets and poems who have not been brought to light. In this respect, these collections are especially important for literary history. In this study, the poems with the redif “dîdelerüm” registered in the Egyptian Al-Azhar Sheikhate Library with the special catalog number Lugat-ı Şarkiyye ( ????? ?????) (632) and the general catalog number (8470) ( ????? ????? ) are discussed. There are nazire by poets such as İhyâ (d.1823), Sünbül-zâde Vehbi (d.1809), Pertev (1807), Hâlet (d.1822), Surûri and Tevfik, who wrote nazire to Halîm Giray’s (d.1824?) nev-zemin ghazal with the redif “dîdelerüm”. The poets who witnessed the assemblies where poetry conversations took place recorded documents reflecting the atmosphere. These recorded documents also enable us to learn information about poets that is not reflected in the history of literature. The motives of the poets, such as kinship, fellow countrymen, sect, etc., have been emphasized. Among these poets, the poems of Sünbül-zade Vehbi, Sururi and Tevfik have not been found in divans or published collections. Moreover, the poets named Sururi and Tevfik could not be identified due to the similarity of their pseudonyms. In order to contribute to future studies, the translations of these poems are given at the end of the text.



Keywords

Mejmua, Halim Giray, nazire, didelerüm.


Gelecek Sayı

Eylül 2025 Sayısı

Dergimizin Eylül 2025'te yayımlanacak olan 22. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com