The Sheikh Said rebellion started on February 13, 1925 and spread to Ergani, Bingöl, Elâzığ and Diyarbakır in a short time. The government quickly suppressed the rebellion by resorting to military measures. Sheikh Said and his friends, who started the rebellion, were tried in the Eastern Independence Tribunal and sentenced to death. As the rebellion began and spread, both national and local newspapers began to cover the incident. Newspapers in the provinces of Amasya, Çankırı, Bartın, Elâzığ, Kocaeli, İzmir and Adana both announced the events in the region to the public and made evaluations about the rebellion. While some newspapers followed the incident from beginning to end and reported it to their readers, some newspapers occasionally mentioned on the rebellion. Newspapers commented on the starting point of the rebellion in their evaluations. It is seen that the evaluations of the Anatolian press about the cause of the rebellion differ. While some newspapers evaluated the incident as a separatist Kurdish rebellion, some newspapers evaluated it as a reactionary act against the republic. Within the scope of the research, the existing newspapers published in Anatolia in 1925, when the rebellion took place, were examined and the newspapers that were relevant to our subject were included in the article. ?

Sheikh Said, Eastern Independence Tribunal, Amasya Newspaper.

Şeyh Said isyanı 13 Şubat 1925 tarihinde başlamış, kısa sürede Ergani, Bingöl, Elâzığ ve Diyarbakır’a yayılmıştı. Hükümet, isyan karşısında askeri tedbirlere başvurarak isyanı kısa sürede bastırmıştı. İsyanı başlatan Şeyh Said ve arkadaşları Şark İstiklal Mahkemesinde yargılanıp idama mahkûm edilmiştir. İsyanın başlayıp yayılmasıyla beraber hem ulusal hem de yerel gazeteler olayı gündemine almaya başlamıştı. Amasya, Çankırı, Bartın, Elâzığ, Kocaeli, İzmir, Adana vilayetlerinde bulunan gazeteler hem bölgeden gelen olayları halka duyurmuş hem de isyan hakkında değerlendirmeler yapmışlardır. Gazetelerin kimi olayı baştan sona kadar takip edip okuyucusuna bildirirken kimi gazeteler ise isyana ara sıra değinmiştir. Gazeteler, yaptıkları değerlendirmede isyanın çıkış noktası hakkında yorumlarda bulunmuşlardır. Anadolu basınının isyanın çıkış sebebi hakkındaki değerlendirmelerinin farklılık arz ettiği görülmektedir. Kimi gazeteler olayı ayrılıkçı bir Kürt isyanı olarak değerlendirirken kimi gazeteler ise cumhuriyete karşı işlenmiş gerici bir hareket olarak değerlendirmiştir. Araştırma kapsamında isyanın meydana geldiği 1925 yılında Anadolu’da yayın yapan gazetelerden elimizdeki mevcut olanları incelenmiş ve konumuzu ilgilendiren gazeteler makaleye alınmıştır.

Şeyh Said, Şark İstiklal Mahkemesi, Amasya Gazetesi.