Bu çalışma, Ürdün’ün Madaba şehrinde yaşatılan evlilikle ilgili halk inanışları ve geleneksel ritüelleri ele almakta, elde edilen verileri Bekir Şişman’ın Türk Kültüründe Evlilik (Geleneğin Son Yüzyılı – Samsun Örneği) adlı eseri temelinde Samsun yöresiyle karşılaştırmalı olarak değerlendirmektedir. Araştırmada evlilik süreci üç ana aşamada incelenmiştir: evlilik öncesi, düğün esnası ve düğün sonrası. Her aşama; tanışma ve eş seçimi, dünür gitme, mehir ve çeyiz, kına gecesi, damat hamamı, gelin alma (zaffa), düğün takısı (nukût), düğün yemeği, doğurganlıkla ilgili temenniler ve gelin ile damada yönelik bağlama ritüelleri gibi alt başlıklarda ele alınmıştır. Nitel yöntemle yürütülen araştırmada, Madaba’da geçmişe tanıklık eden bireylerle görüşmeler gerçekleştirilmiş, Samsun verileri yalnızca Şişman’ın çalışmasıyla sınırlandırılmıştır. Karşılaştırmalı folklor yöntemiyle yapılan analizler, her iki toplumda da evlilik sürecinin halk inanışları, dini simgeler ve ritüellerle şekillendiğini ortaya koymuştur. Bereket, doğurganlık, çeyiz, mehir ve takı gibi unsurlar ortak ögeler olarak ön plana çıkmakta; ancak bunların uygulanışı, yerel inançlar ve kültürel yorumlara göre farklılık göstermektedir. Evlilik, bireysel bir karardan öte, toplumsal kimliğin ve kültürel devamlılığın bir yansımasıdır.

Madaba, Samsun, evlilik aşamaları, evlilik gelenekleri, halk nanışları.

This article explores the folk beliefs and traditional practices surrounding the marriage process in Madaba, Jordan, and compares them with those found in Samsun, Turkey, based on Bekir Şişman’s work Marriage in Turkish Culture (The Last Century of Tradition – The Case of Samsun). The study analyzes the marriage process in three main stages: pre-wedding, wedding, and post-wedding. Each stage includes subtopics such as partner selection, matchmaking, bride price (mahr) and dowry, henna night, groom’s bath, bridal procession (zaffa), wedding gifts (nukût), wedding feast, fertility wishes, and symbolic binding rituals for the bride and groom. The research was conducted using qualitative methods, including fieldwork and interviews with elderly individuals in Madaba. Data on Samsun are limited to Şişman’s study. The comparative folklore approach reveals that in both societies, marriage is shaped not only by religious and cultural values but also by symbolic and ritual elements that reflect community identity. Although similar themes such as fertility, dowry, and ornaments are found in both regions, the way these are practiced varies according to local beliefs and social structures. Overall, marriage emerges as a cultural institution that transcends personal unions, reflecting collective memory and cultural continuity.

Madaba, Samsun, Marriage Stages, Marriage Traditions, Folk Beliefs.