Türkiye’de Kimsesiz ve Korunmaya Muhtaç Çocuklara Yönelik İlk Yasal Düzenlemenin Gelişim Süreci Üzerine Bir Değerlendirme
(An Assessment of the Development Process of the First Legal Regulation for Orphans and Children in Need of Protection in Turkey )

Yazar : Banu BERBER BABALIK    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2025
Sayı : 21
Sayfa : 241-260
Doi : 339
    


Özet

Savunmasız ve güçsüz bireyler olarak dünyaya gelen çocuklar önce ailesi daha sonra toplumun etkisiyle sosyal bir varlık olmaya başlar. Çocuğun sağlıklı bir birey olmasında fiziksel, sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarının karşılanması önemlidir. Bu ihtiyaçları karşılanan çocuklar sağlıklı toplumların oluşumunu sağlar. 1923’te ilan edilen Cumhuriyet, Türkiye için sadece yönetsel bir rejim değişikliği değil her anlamda modern bir toplum yaratma idealini taşımıştır. Bu ideal çerçevesinde Cumhuriyet’in kurucu kadroları toplumsal değişimde ailenin önemini her fırsatta vurgulamıştır. Aile ile birlikte çocuk toplumun geleceği olarak görülmüştür. Çocuğa yüklenen anlam beraberinde çocuğu koruma ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. 1939-1945 yıları arasında yaşanan II. Dünya Savaşı sırasında karşılaşılan zorluklar toplumsal alanda yaşanan sorunları artırmıştır. Yaşanan güçlükler ailelerin parçalanmasına neden olmuştur. Bu dönemde kimsesiz ve korunmaya muhtaç çocukların sayılarındaki artış dikkat çekici boyutlara ulaşmıştır. Çocukları korumak için başlatılan çalışmaların yasallaşması ancak 27 Mayıs 1949’da yürürlüğe giren Korunmaya Muhtaç Çocuklar Hakkında Kanun ile gerçekleşmiştir. Bu çalışmada II. Dünya Savaşı ve Türkiye’ye etkileri, çocukları koruma kanunun yürürlüğe girme süreci, TBMM’de yapılan görüşmeler, arşiv belgeleri, konu ile ilgili araştırma eserleri ve ulusal basında bu görüşmelerin kamuoyuna yansımaları ile birlikte ele alınmıştır. Günümüzde güncelliğini koruyan ve henüz istenilen seviyede olmadığımız/olamadığımız çocuk meselesinde bu kanun önemli bir adım olmuş ve daha sonra yapılacak çalışmaların temeli atılmıştır.



Anahtar Kelimeler

Cumhuriyet, Korunmaya Muhtaç Çocuk, II. Dünya Savaşı, Türkiye, Çocuk Koruma Kanunu.



Abstract

Children, who come into the world as defenceless and powerless individuals, begin to become social beings under the influence of first their families and then society. It is important that children's physical, social and psychological needs are met in order for them to become healthy individuals. Children whose needs are met contribute to the formation of healthy societies. The Republic, proclaimed in 1923, was not only a change in the administrative regime for Turkey, but also carried the ideal of creating a modern society in every sense. Within the framework of this ideal, the founding members of the Republic emphasised the importance of the family in social change at every opportunity. Together with the family, children were seen as the future of society. The meaning attributed to children brought with it the need to protect them. The difficulties encountered during World War II between 1939 and 1945 exacerbated social problems. These difficulties led to the breakdown of families. During this period, the number of orphaned and vulnerable children increased significantly. The legalisation of efforts to protect children was only realised with the enactment of the Law on Children in Need of Protection on 27 May 1949. This study examines World War II and its effects on Turkey, the process of enacting the child protection law, the discussions held in the Grand National Assembly of Turkey, archival documents, research works on the subject, and the public's perception of these discussions in the national press. This law represents an important step forward in the ongoing issue of children's rights, which remains relevant today and has yet to reach the desired level, and it laid the foundation for future efforts in this area.



Keywords

Republic, Child in Need of Protection, World War II, Turkey, Child Protection Law.


Gelecek Sayı

Eylül 2025 Sayısı

Dergimizin Eylül 2025'te yayımlanacak olan 22. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com