Çocukların Psikolojik Sağlamlığını Etkileyen Faktörlerin CHAID Analizi ile Belirlenmesi
(Determination of Factors Affecting Children’s Psychological Resilience Using CHAID Analysis )

Yazar : Rabia Şeyma GÜN  & Gülümser GÜLTEKİN AKDUMAN & Arzu ÖZYÜREK  
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2025
Sayı : 22
Sayfa : 196-217
Doi : 342
    


Özet

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi dönem çocuklarının psikolojik sağlamlığını etkileyen faktörlerin önem sırasının ortaya konulmasıdır. Bu amaç doğrultusunda çalışma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel araştırma modeli kapsamında yürütülmüştür. Çalışmanın örneklemini, Ankara ili Yenimahalle ilçesinde 2020-2021 eğitim-öğretim yılında okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden, 60 ay ve üzeri 366 çocuk oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak “Genel Bilgi Formu" ve "Okul Öncesi Çocuklar İçin Sosyal Duygusal İyi Oluş ve Psikolojik Sağlamlık Ölçeği-PERİK" kullanılmıştır. Verilerin analizinde sınıflandırma analiz yöntemlerinden CHAID analizi tercih edilmiştir. CHAID analizi, psikolojik sağlamlık üzerinde etkisi olan faktörlerin önem sırasının ortaya konmasına fırsat vermesidir. Araştırma sonuçlarına göre, çocukların cinsiyeti ve yaşı başta olmak üzere kardeş sayısı, devam ettikleri okul türü, annelerinin eğitim düzeyi ve çalışma durumu, çocukların psikolojik sağlamlıklarını etkileyen önemli faktörler olarak belirlenmiştir. Ayrıca, psikolojik sağlamlıkla ilgili alt boyutlar dikkate alındığında çocukların iletişim, öz kontrol, duygusal istikrar ve görev yönelimi puanlarını etkileyen en önemli faktörün cinsiyet olduğu, özellikle kız çocukları lehine sonuç verdiği saptanmıştır. Atılganlık ve keşfetmekten hoşlanma puanlarını etkileyen en önemli faktörün yaş olduğu, yaşça büyük çocukların bu boyutlarda daha yüksek puan aldığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları, psikolojik sağlamlığın güçlendirilmesi için çocukların çevresel destek sistemleri, aile yapıları ve eğitim süreçlerinde dikkat edilmesi gereken önemli faktörleri ortaya koymaktadır.



Anahtar Kelimeler

Okul Öncesi Eğitim, Okul Öncesi Dönem, Psikolojik Sağlamlık, CHAID Analizi, faktör.



Abstract

The aim of this study is to reveal the order of importance of the factors affecting the psychological resilience of preschool children. For this purpose, the study was conducted within the scope of the relational research model, which is one of the quantitative research methods. The sample of the study consists of 366 children aged 60 months and over who attended preschool education institutions in the Yenimahalle district of Ankara in the 2020-2021 academic year. "General Information Form" and "Social Emotional Well-being and Psychological Resilience Scale for Preschool Children-PERIK" were used as data collection tools. CHAID analysis, one of the classification analysis methods, was preferred in the analysis of the data. The reason for this is that CHAID analysis allows the order of importance of the factors that have an effect on psychological resilience. According to the research results, the gender and age of the children, the number of siblings, the type of school they attend, the education level and employment status of their mothers were determined as important factors affecting the psychological resilience of children. In addition, when the sub-dimensions related to psychological resilience are considered, it has been determined that the most important factor affecting children's communication, self-control, emotional stability and task orientation scores is gender, and it has been found to be particularly in favor of girls. It has been determined that the most important factor affecting assertiveness and enjoyment of exploration scores is age, and older children score higher in these dimensions. The research results reveal important factors that need to be considered in children's environmental support systems, family structures and educational processes in order to strengthen psychological resilience.



Keywords

Preschool Education, Preschool Period, Psychological Resilience, CHAID Analysis, factor.


Gelecek Sayı

Aralık 2025 Sayısı

Dergimizin Aralık 2025'te yayımlanacak olan 23. Sayısı için makale kabulü devam etmektedir.

iletişim: 0505 4342666


  • Adres :Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Osmaniye/TÜRKİYE
    Telefon : 0505 4342666 Faks :
    Eposta : korkutataturkiyat@gmail.com