Toplum içerisinde renkli kişilikleriyle öne çıkan mizah icracıları birçok anlatıyı hafızalarında tutarlar. Bir anlatıyı yeniden üretebilir ve mizaha yaklaştırabilirler. Mizah İcracıları, bir mizah toplantısında sohbetin seyrine göre birbirinden farklı halk edebiyatı ürünlerini anlatabilme yetenekleri oldukça güçlü kimselerdir. Mizah icracılarının anlatmış oldukları anlatılarda; masal, efsane, destan ve memorat gibi birçok sözlü kültür ürünü bulunabilir. Bu anlatılardan memorat söylenceleri çok farklı işlevleriyle karşımıza çıkmaktadır. Kimi zaman çocukların uyumaları için bir ninni görevi görürken kimi zaman da çocukları güldürmekle beraber, onların uslu durmalarına vasıta olmaktadır. Bu anlatılardan olan “keleftar” ve “elk” memoratı da Van ve çevresinde anlatılmaktadır. Bazı yörelerde bir korku aracı hâline gelerek hafızalarda yer edinmiştir.

Bu çalışmada Van kültüründe önemli bir mizah icracısı olan Sedat Yavaş’ın anlatmış olduğu anlatılarda geçen ve memorat karakterleri olan “keleftar” ve “elk” söylencesi üzerinde durulacaktır. Anlatıyı mizahi bir dille anlatan mizah icracısı Sedat Yavaş, yörede insanları güldürmek maksadıyla anlattığı “keleftar” ile “elk” anlatısının korku aracı olması yönüne dikkat çekilerek, korkunun eğlenme ve güldürme aracı olabileceği vurgulanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olan gözlem ve görüşme tekniğinden faydalanılmıştır.

Keleftar, memorat, elk, anlatı, mizah icracısı.

Humour performers, who stand out in society with their colourful personalities, retain many stories in their memory. They can reproduce a story and adapt it to humour. Humour performers are individuals with a strong ability to recount various folk literature products according to the course of conversation at a humour gathering. The stories told by humour performers may include many products of folk culture, such as fairy tales, legends, epics, and memorates. Among these stories, memorate tales appear with many different performances. Sometimes they serve as lullabies to help children fall asleep, while at other times they make children laugh and encourage them to behave. The memorats ‘keleftar’ and ‘elk’ are also narrated in Van and its surroundings. In some regions, they have become a means of instilling fear and have secured a place in people's memories.

This study will emphasise the memorate of ‘keleftar’ and ‘elk’ which are memorat characters appearing in the stories narrated by Sedat Yavaş, an important humorist in Van culture. The humorist Sedat Yavaş, who narrates the story in a humorous style, draws attention to the aspect of the ‘keleftar’ and ‘elk’ narrative, which he tells with the aim of making people in the region laugh, being a source of fear, emphasising that fear can be a means of entertainment and laughter. The study utilised the observation and interview techniques, which are qualitative research methods.

Keleftar, memorate, elk, narrative, humorist.